Το ποσοστό των ζευγαριών, που αντιμετωπίζουν πρόβλημα υπογονιμότητας, το οποίο συνδέεται με προβλήματα παραγωγής ωαρίων από τις ωοθήκες (ανεπάρκεια των ωοθηκών), κυμαίνεται ανάλογα με τη μελέτη μεταξύ του 18% και του 30%.
Στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Harvard (Harvard School of Public Health) εκπονήθηκε μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν το 2007. Στα πλαίσια τη μελέτης αυτής καταγράφηκαν οι διατροφικές συνήθειες 17.544 γυναικών, που δεν ανέφεραν ιστορικό υπογονιμότητας και προσπαθούσαν να τεκνοποιήσουν. Η μελέτη διήρκεσε 8 χρόνια και εξήχθησαν χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με την επιρροή των διατροφικών συνηθειών στην ανεπάρκεια των ωοθηκών.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το πόρισμα της μελέτης αυτής, γυναίκες, που παρουσιάζουν διαταραχές της ωοθυλακιορρηξίας, είναι δυνατόν να επωφεληθούν από την τήρηση αρχών σωστής διατροφής, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης δυσκολιών της σύλληψης ακόμα και κατά 80%.
Ας δούμε ποιες είναι οι αρχές της σωστής διατροφής, όπως αυτές καταγράφηκαν από τη συγκεκριμένη μελέτη.
1. Αποφεύγετε την κατανάλωση επεξεργασμένων υδατανθράκων
Οι επεξεργασμένοι υδατάνθρακες είναι αυτοί, που περιέχονται σε τροφές και ποτά όπως:
Λευκό ψωμί
Λευκό ρύζι
Γλυκίσματα του εμπορίου
Τσιπς
Αναψυκτικά
Το σώμα μας επεξεργάζεται τους υδατάνθρακες αυτούς με μεγάλη ταχύτητα και τους μετατρέπει σε σάκχαρο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απότομη αύξηση της συγκέντρωσης του σακχάρου στο αίμα μας. Τότε το πάγκρεας αντιδρά παράγοντας ινσουλίνη, προκειμένου να επανέλθουν τα επίπεδα του σακχάρου στα επιθυμητά επίπεδα. Συνεπώς, ανεβαίνουν τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα. Τα υψηλά επίπεδα ινσουλίνης αναστέλλουν την ωοθυλακιορρηξία, όπως έχει φανεί από πλήθος επιστημονικών μελετών.
Στη μελέτη του Harvard μάλιστα κατέγραψαν κατά 92% υψηλότερη πιθανότητα εμφάνισης αρρυθμιών στην ωοθυλακιορρηξία μεταξύ των γυναικών, που κατανάλωναν τέτοιου είδους υδατάνθρακες.
2. Καταναλώνετε μη επεξεργασμένους υδατάνθρακες
Οι μη επεξεργασμένοι υδατάνθρακες περιέχονται σε τροφές όπως:
Μαύρο ψωμί
Δημητριακά ολικής αλέσεως
Φρούτα
Λαχανικά (κυρίως φασόλια)
Οι μη επεξεργασμένοι υδατάνθρακες πέπτονται (χωνεύονται δηλαδή) από τον οργανισμό μας σταδιακά. Έτσι η άνοδος των επιπέδων σακχάρου στο αίμα μας δεν είναι απότομη. Κατά συνέπεια ούτε και τα επίπεδα της ινσουλίνης ανεβαίνουν, οπότε και θα παρεμπόδιζαν την ωοθυλακιορρηξία.
3. Αποφεύγετε την κατανάλωση κορεσμένων λιπών
Τα κορεσμένα λίπη περιέχονται σε τροφές όπως:
Τηγανητά
Προϊόντα κρέατος
Τυποποιημένα τρόφιμα (π.χ. μπισκότα και σφολιατοειδή)
Τυποποιημένα γλυκά
Πλήρες γάλα και τα παράγωγα αυτού (π.χ. βούτυρο)
Η υπερβολική κατανάλωση τέτοιων λιπαρών έχει ως αποτέλεσμα την εμφάνιση μίας κατάστασης, που ονομάζεται αντίσταση στην ινσουλίνη.Η έκκριση της ινσουλίνης από το πάγκρεας έχει ως αποτέλεσμα τη μεταφορά σακχάρου από το αίμα στα κύτταρα. Η κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών δυσχεραίνει τη διαδικασία αυτή. Έτσι το πάγκρεας «υποχρεώνεται» να παράγει μεγαλύτερες ποσότητες ινσουλίνης, προκειμένου να επιτευχθεί το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Κατά συνέπεια ανεβαίνουν τα επίπεδα της ινσουλίνης στο αίμα σε βαθμό, που να παρεμποδίζεται η ωοθυλακιορρηξία.
4. Ένα παράδοξο: Αποφεύγετε την κατανάλωση γάλακτος και γαλακτοκομικών με μειωμένα λιπαρά…
Στη συγκεκριμένη μελέτη οι επιστήμονες παρατήρησαν, πως όσο μεγαλύτερες ποσότητες γάλακτος και γαλακτοκομικών με μειωμένα λιπαρά κατανάλωνε μία γυναίκα, τόσο αυξάνονταν οι πιθανότητες αυτή να εμφανίσει προβλήματα στην παραγωγή ωαρίων. Αντίθετα, γυναίκες, οι οποίες κατανάλωναν γάλα και γαλακτοκομικά με πλήρη λιπαρά, εμφάνιζαν μικρότερο κίνδυνο να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα αυτό.
Αυτό είναι παράδοξο, καθότι το πλήρες γάλα και τα παράγωγά του περιέχουν κορεσμένα λιπαρά, τα οποία – όπως είδαμε – παρεμποδίζουν την ωοθυλακιορρηξία. Οι μελετητές δεν μπόρεσαν να διατυπώσουν μια απολύτως εμπεριστατωμένη εξήγηση του φαινομένου αυτού.
Αντ’ αυτού διατύπωσαν μία υπόθεση: Είναι γνωστό, πως εντός του πλήρους γάλακτος εντοπίζονται και «θηλυκές» ορμόνες, ήτοι οιστρογόνα και προγεστερόνη. Φαίνεται, πως κατά την επεξεργασία αφαίρεσης του λίπους από το γάλα, αφαιρούνται συγχρόνως και οι ορμόνες αυτές, οι οποίες είναι «προσκολλημένες» στο λίπος. Αντίθετα, στο γάλα παραμένουν τα ανδρογόνα (οι «αρσενικές» ορμόνες). Κατά συνέπεια διαταράσσεται τρόπον τινά η ισορροπία αρσενικών και θηλυκών ορμονών και δυσχεραίνεται η διαδικασία της παραγωγής ωαρίων.
5. Μετριάστε την κατανάλωση καφέ και οινοπνευματωδών
Η κατανάλωση καφέ και οινοπνευματωδών δεν φαίνεται να επηρεάζει δυσμενώς τη γονιμότητα της γυναίκας, αρκεί αυτή να είναι μετριασμένη.
6. Προσοχή στο σωματικό βάρος!
Είναι γνωστό πως το υπερβολικά χαμηλό σωματικό βάρος έχει ως αποτέλεσμα την αναστολή της ωοθυλακιορρηξίας. Χαρακτηριστικό – αν και ακραίο – παράδειγμα είναι η νευρική ανορεξία. Νέες γυναίκες, που πάσχουν από την ψυχική αυτή νόσο δεν έχουν ωοθυλακιορρηξία.
Εντούτοις, προβλήματα ωοθυλακιορρηξίας αντιμετωπίζουν και αθλήτριες, οι οποίες έχουν υπερβολικά χαμηλά ποσοστά σωματικού λίπους, αλλά και χορεύτριες για τον ίδιο λόγο.
Όμως και το υπερβολικά υψηλό σωματικό βάρος, έχει ως αποτέλεσμα της αναστολή της ωοθυλακιορρηξίας. Αυτό συμβαίνεις στις γυναίκες, που εμφανίζουν Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών, σε πολλές από τις οποίες η ωοθυλακιορρηξία είναι δυνατόν να επανέλθει, αν απλά χάσουν βάρος.
Οι μελετητές του Harvard θεωρούν πως ο Δείκτης Μάζας Σώματος μίας γυναίκας, συνιστάται να κυμαίνεται μεταξύ του 18,5 και του 24, προκειμένου να μειωθούν οι πιθανότητες αυτή να εμφανίσει προβλήματα γονιμότητας.
Η διατήρηση του σωστού σωματικού βάρους βέβαια προϋποθέτει και την ένταξη της τακτικής σωματικής άσκησης στο πρόγραμμα της γυναίκας.
7. Η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής μπορεί να βοηθήσει τη γονιμότητα;
Φαίνεται, πως η λήψη φολικού οξέος υπό τη μορφή συμπληρώματος διατροφής, μπορεί να βοηθήσει μια γυναίκα να μείνει έγκυος.
Δρ ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΚΩΝ. ΛΥΓΝΟΣ, MSc, PhD
ΜΑΙΕΥΤΗΡ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΟΛΟΓΟΣ
Master of Science University College London
Διδάκτωρ Μαιευτικής Γυναικολογίας
www.eleftheia.gr
email: care@eleftheia.gr
