μαστεκτομή. Γυναίκες όπως η Τζολί διατρέχουν εξαιρετικά υψηλό ρίσκο να εκδηλώσουν καρκίνο του μαστού και κατά συνέπεια έχουν να πάρουν κάποιες πολύ δύσκολες αποφάσεις αναφορικά με τον αν πρέπει να προχωρήσουν σε προληπτική μαστεκτομή – χειρουργική αφαίρεση υγιών εκείνη τη στιγμή μαστών σε μια προσπάθεια να αποτρέψουν τη μελλοντική εκδήλωση καρκίνου.
Από την άλλη, υπάρχουν και οι γυναίκες που έχουν ήδη διαγνωστεί με καρκίνο του μαστού χωρίς να έχουν υποστεί κάποια γενετική μετάλλαξη. Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι λογικό οι γυναίκες να ζητούν από τους γιατρούς τους όχι μόνο να αφαιρέσει το μαστό που έχει προσβληθεί αλλά και να προχωρήσει και σε μια ετερόπλευρη προληπτική μαστεκτομή – μια διαδικασία αφαίρεσης και του υγιού μαστού.
Πρόκειται για μια εξαιρετικά δύσκολη απόφαση. Δυστυχώς πολλές γυναίκες αποφασίζουν χωρίς να είναι επαρκώς ενημερωμένες σχετικά με τα υπέρ και τα κατά αυτής της διαδικασίας. Τι θα έκαναν όμως αν είχαν πληρέστερη ενημέρωση; Σε αυτή την περίπτωση ενδεχομένως δε θα επέλεγαν να περάσουν αυτή τη δοκιμασία σε τόσο μεγάλο ποσοστό.
Πολλές αποφάσεις από αυτές που παίρνουμε στη ζωή μας βασίζονται στη διαίσθηση χωρίς να λαμβάνουν υπόψη σχετικές ενημερωτικές καμπάνιες.
Όταν οι γυναίκες χωρίς γενετικές μεταλλάξεις έχουν προσβληθεί από καρκίνο στον ένα μαστό, ο κίνδυνος να εκδηλώσουν καρκίνο και στον άλλο μαστό δεν είναι συχνά δραματικά διαφορετικός από τον κίνδυνο που διατρέχει ο υπόλοιπος πληθυσμός. Ερευνες τοποθετούν το δεκαετές ρίσκο εκδήλωσης ετερόπλευρου καρκίνου σε ποσοστό 5%. Και με τις καινούριες μεθόδους για τη θεραπεία του καρκίνου του μαστού αυτό το ρίσκο έχει μειωθεί περαιτέρω. Οπότε μιλάμε για ένα ενδεχόμενο μικρότερο του 0,5% το χρόνο.
Ένα άλλο δεδομένο: δεν υπάρχουν αποδείξεις – καμμία απόδειξη – ότι η προληπτική αφαίρεση του υγιούς μαστού μειώνει τις πιθανότητες μιας γυναίκας να πεθάνει από καρκίνο του μαστού. Με δεδομένο ότι το ρίσκο εκδήλωσης ετερόπλευρου καρκίνου είναι χαμηλό και ότι γίνεται παρακολούθηση της νόσου στις γυναίκες με ιστορικό εμφάνισής της, οι περισσότερες μορφές τέτοιου καρκίνου εντοπίζονται σε πρώιμα ιάσιμα στάδια.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, περισσότερο από το 90% των γυναικών που προχωρούν σε προληπτική αφαίρεση υγιούς μαστού αναφέρουν ότι το έκαναν για να αυξήσουν τις πιθανότητές τους να ζήσουν περισσότερο. Στην πραγματικότητα, η πλειοψηφία όσων γυναικών επιλέγουν να προχωρήσουν σε αφαίρεση του ετερόπλευρου μαστού υπερεκτιμούν το αποτέλεσμα που θα έχει αυτή η επέμβαση στις πιθανότητες επανεμφάνισης καρκίνου του μαστού και στις πιθανότητές τους να ζήσουν περισσότερο.
Με άλλα λόγια, πολλές αποφάσεις για προληπτική αφαίρεση του ετερόπλευρου μαστού οφείλονται είτε σε έλλειψη σχετικής πληροφόρησης είτε σε παρανοήσεις.
Αυτό το εύρημα είναι ανησυχητικό με δεδομένη την δραματική αύξηση επεμβάσεων προληπτικής αφαίρεσης ετερόπλευρου μαστού τα τελευταία χρόνια.
Πίσω στη δεκαετία του ’90 λιγότερο από 5% όσων γυναικών είχαν διαγνωστεί με καρκίνο στον ένα μαστό προέβαιναν σε προληπτική αφαίρεση του άλλου. Σήμερα αυτό το ποσοστό αγγίζει το 25%.
Εάν η προληπτική μαστεκτομή του ετερόπλευρου μαστού μπορούσε να μειώσει τα ποσοστά εμφάνισης ετερόπλευρου καρκίνου - ακόμη και αν δεν εξασφάλιζε τη μακροβιότητα, πολλές γυναίκες μπορεί να θεωρήσουν αυτό το όφελος επαρκές για να μπουν στη διαδικασία, ώστε να αποφύγουν ένα δεύτερο γύρο από διαγνώσεις και θεραπείες. Επιπλέον, πολλές γυναίκες στο μέσο της απόφασης για αφαίρεση του αρχικού καρκίνου μπορεί να αντιμετωπίσουν τη δεύτερη αφαίρεση σα μια λιγότερο επώδυνη διαδικασία απ’ όσο θα ήταν εάν γινόταν μετά τη διάγνωση καρκίνου και σε αυτόν τον δεύτερο μαστό.
Πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τον τρόπο με τον οποίο οι γυναίκες παίρνουν αυτές τις αποφάσεις ώστε να δούμε πώς οι επαγγελματίες υγείας θα μπορούσαν να τις βοηθήσουν να έχουν μια πιο καθαρή εικόνα για τα υπέρ και τα κατά μιας τέτοιας παρέμβασης. Για παράδειγμα οι γυναίκες που προχωρούν σε προληπτική αφαίρεση του ετερόπλευρου μαστού δηλώνουν απογοητευμένες με την εμφάνιση τους μετά την επέμβαση. Οι άνθρωποι που παίρνουν αποφάσεις υψηλού ρίσκου για θέματα υγείας θα πρέπει να έχουν σωστή αντίληψη για τα πιθανά αποτελέσματα των διαφόρων εναλλακτικών επιλογών.
Για πολλές γυναίκες οι πληροφορίες για το προσδόκιμο ζωής και τα ποσοστά εμφάνισης ετερόπλευρου καρκίνου δεν είναι οι μοναδικοί παράγοντες που επηρεάζουν τις αποφάσεις τους. Περισσότερο από 90% των γυναικών που προχωρούν σε προληπτική αφαίρεση του ετερόπλευρου μαστού αναφέρουν επίσης ότι θέλουν να εξασφαλίσουν την πνευματική τους ηρεμία.
