Ο εν λόγω μηχανισμός θα περιλαμβάνει... πρόγραμμα καταχώρισης των ταξιδιωτών (ΠΚΤ) και σύστημα εισόδου/εξόδου (ΣΕΕ) που, όπως αναφέρει η Επιτροπή, θα απλοποιήσουν τη ζωή των τακτικών ταξιδιωτών, υπηκόων τρίτων χωρών, στα εξωτερικά σύνορα Σένγκεν και θα ενισχύσουν την ασφάλεια των συνόρων της ΕΕ.
«Η χρήση νέων τεχνολογιών θα επιτρέψει την ομαλότερη και ταχύτερη διέλευση των συνόρων για τους πολίτες τρίτων χωρών που θέλουν να έρθουν στην ΕΕ. Στόχος μας είναι η διευκόλυνση της πρόσβασης αλλοδαπών ταξιδιωτών στην ΕΕ. Αυτό θα ευνοήσει όχι μόνο τους ταξιδιώτες αλλά και την ευρωπαϊκή οικονομία. Εκτιμάται ότι, μόνο το 2011, οι αλλοδαποί ταξιδιώτες απέφεραν στην οικονομία μας 271 δισ. ευρώ. Ο εκσυγχρονισμός των συστημάτων μας θα οδηγήσει επίσης σε υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας με την πρόληψη των παράνομων διελεύσεων των συνόρων και τον εντοπισμό όσων υπερβαίνουν τον εγκεκριμένο χρόνο παραμονής», δήλωσε επί του θέματος η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Σεσίλια Μάλστομ.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή το πρόγραμμα καταχώρισης των ταξιδιωτών (ΠΚΤ) θα επιτρέψει στους τακτικούς ταξιδιώτες, υπηκόους τρίτων χωρών, να εισέρχονται στην ΕΕ με απλοποιημένους συνοριακούς ελέγχους, οι οποίοι θα υπόκεινται σε προκαταρκτικό έλεγχο στοιχείων και ασφάλειας. Εκτιμάται ότι πέντε εκατομμύρια νόμιμων ταξιδιωτών από χώρες εκτός της ΕΕ θα επωφεληθούν ετησίως από το νέο αυτό πρόγραμμα. Το ΚΠΤ θα χρησιμοποιεί αυτοματοποιημένα συστήματα συνοριακού ελέγχου (ήτοι αυτόματες θύρες) στα κύρια σημεία συνοριακής διέλευσης, όπως αεροδρόμια που χρησιμοποιούν την εν λόγω σύγχρονη τεχνολογία. Ως εκ τούτου, οι συνοριακοί έλεγχοι καταχωρισμένων ταξιδιωτών θα καταστούν πολύ πιο γρήγοροι.
Ως προς το σύστημα εισόδου/εξόδου (ΣΕΕ) θα καταγράφει τον χρόνο και τον τόπο εισόδου και εξόδου πολιτών τρίτων χωρών που ταξιδεύουν προς την ΕΕ. Το σύστημα, το οποίο θα υπολογίζει τη διάρκεια της σύντομης εγκεκριμένης παραμονής με ηλεκτρονικό τρόπο, θα αντικαταστήσει το σημερινό βασιζόμενο σε έγγραφα σύστημα και θα ειδοποιεί τις εθνικές αρχές όταν δεν υπάρχει καταγραφή εξόδου έως τη λήξη της προθεσμίας παραμονής. Με τον τρόπο αυτόν, το σύστημα θα βοηθήσει επίσης στην αντιμετώπιση του προβλήματος της υπέρβασης της θεώρησης βραχείας διαμονής.
Η Επιτροπή επισημαίνει στην ανακοίνωσή της ότι "η σημερινή πρακτική των κρατών μελών κατά τον έλεγχο πολίτη τρίτης χώρας ο οποίος επιθυμεί να διέλθει τα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ βασίζεται κυρίως στη σφράγιση των ταξιδιωτικών εγγράφων. Η πρακτική αυτή είναι χρονοβόρα, δεν παρέχει αξιόπιστα στοιχεία για τις διελεύσεις των συνόρων, δεν επιτρέπει τον εντοπισμό της υπέρβασης της επιτρεπόμενης άδειας παραμονής με λειτουργικό τρόπο και δεν επιτρέπει την αποτελεσματική αντιμετώπιση περιπτώσεων απώλειας ή καταστροφής των ταξιδιωτικών εγγράφων. Επιπλέον, τα σημερινά συστήματα δεν επιτρέπουν στα κράτη μέλη της ΕΕ να αντιμετωπίσουν την αυξανόμενη πίεση από ταξιδιώτες που εισέρχονται και εξέρχονται από την ΕΕ, των οποίων ο αριθμός, στα εναέρια σύνορα μόνο, αναμένεται ότι θα αυξηθεί κατά 80%, από 400 εκατομμύρια το 2009 σε 720 εκατομμύρια το 2030".
