«Σοφία
του κανονικού» είναι ο τρόπος που θα το έθεταν οι Ζεν Διδάσκαλοι της
παλιάς σχολής. Απλά η ζωή έτσι όπως είναι. Ακριβώς τώρα. Εξοργιστικό να
κατανοήσουμε διανοητικά. Ο τρόπος διαλογισμού είναι μυστηριωδώς απλός.
Απλά βλέποντας τα πράγματα όπως είναι πριν επεκταθούμε σε περιγραφές,
αξιολογήσεις και ιστορίες της παρούσης στιγμής.
Όπως
συμπεραίνεται η πνευματική υγεία δεν εναρμονίζεται με την σωστή ιδέα
της πραγματικότητας αλλά αντί αυτού στην απευθείας εμπειρία της βασικής
λογικής της διανοητικής συνειδητοποίησης.
Η
εύρεση της λογικής σε πεποιθήσεις ή αντιλήψεις είναι στρεσογόνα και
οδηγεί στην ιδέα ότι είστε τρελοί αν δεν πιστέψετε τη σωστή εκδοχή της
πραγματικότητας. Πόλεμοι έχουν γίνει για τις σωστές εκδοχές των
θρησκευτικών γραφών και «άπιστοι» εκτελέστηκαν.
Δεν
είναι να απορούμε που υπάρχει τόση πολλή πίεση να πιστέψουμε το ίδιο
πράγμα όπως κάθε άλλος και να ταιριάξουμε σε αυτό. Αλλά ολοένα και πιο
πολύ οι σύγχρονοι άνθρωποι δεν ταιριάζουν με τις παραδόσεις του
παρελθόντος.
Στις
μέρες μας η πίστη στα επιστημονικά δεδομένα ως υπέρτατα είναι
επικρατούσα αλλά αυτά τα δεδομένα αλλάζουν με το πέρασμα του καιρού και η
συνολική επιστημονική επικρατούσα άποψη είναι σπάνια.
Η
λογική μέσω της πίστης σε επιστημονικά δεδομένα είναι λίγο καλύτερη από
την πραγματικότητα της άποψης που επικρατεί και είναι πολύ
προβληματική. Ο Κρινσναμούρτι παρατηρεί:
Η ικανότητα να παρατηρούμε χωρίς να αξιολογούμε είναι η ύψιστη μορφή ευφυίας
Με
άλλα λόγια, όσο πιο ανοικτό το μυαλό, όσο πιο άδειοι από πεποιθήσεις,
τόσο πιο πιο πολύ η λογική είναι παρούσα. Είναι οι πεποιθήσεις μας και
ιδέες που έχουμε διδαχτεί για την πραγματικότητα που διαμορφώνουν την
αντίληψή μας και υπαγορεύουν το τι βλέπουμε. Μέσω της πίστης σε δεδομένα
ή γραφές, ποτέ δεν βιώνουμε ένα γεγονός όπως είναι.
Αντιθέτως
το βλέπουμε υπό το πρίσμα της δικής μας συγκεκριμένης και υιοθετημένης
αντίληψης της πραγματικότητας. Ο Robert Anton Wilson το ονομάζει αυτό
«τούνελ πραγματικότητας» και ο καθένας ζει στις δικές του μικρές
λέξεις.
Η
λογική δεν σταματάει απαραίτητα όλα τα διαφορετικά τούνελ της
πραγματικότητας αλλά βοηθάει στο να βλέπουμε την προσωπική αντίληψη στις
σωστές της διαστάσεις.
Η
σιγουριά είναι μια πύλη στην αλαζονεία. Είναι αλύγιστη χωρίς χώρο για
την ευαισθησία ή τον συμβιβασμό. Η σιγουριά βασικά μειώνει την ευφυΐα,
μπλοκάρει την σοφία της περιέργειας και είναι μια ήπια μορφή βίας που
επιβάλλει το δικό της νόημα στα γεγονότα. Όπως λέει ο Δάσκαλος Ζεν
Shunryu Suzuki:
Ο νους του αρχάριου έχει πολλές δυνατότητες αλλά ο νους του ειδικού έχει λίγες
Μπορεί
ίσως η λογική να βρεθεί στην εμπιστοσύνη των αισθήσεών μας; Θα το
πιστέψω όταν δω την συμπεριφορά της-αυτό πρέπει να ναι η λογική. Αλλά οι
αισθήσεις μας φαίνεται να είναι περιορισμένες σε ένα μικρό φάσμα της
πραγματικότητας, τα αυτιά μας μπορούν να ακούσουν μόνο κάποιους τόνους,
τα μάτια μας μπορούν να δουν μόνο ένα μέρος του φάσματος του συνολικού
φωτός.
Επίσης
αυτό το μικρό μέρος της πραγματικότητας που προέρχεται από τις πέντε
αισθήσεις είναι ωμό δεδομένο που πρέπει να ερμηνευτεί όπως το τοποθετεί ο
Γάλλος φιλόσοφος Ανρί Μπεργκσόν:
Το μάτι βλέπει μόνο ότι το μυαλό είναι προετοιμασμένο να κατανοήσει
Άρα
που μπορούμε να κοιτάξουμε για καταφύγιο ή λογική αν αυτό που
αισθανόμαστε και ο τρόπος που κατανοούμε τις αισθήσεις μας είναι
περιορισμένα και μεροληπτικά; Η απάντηση περιμένει στην ησυχία του
διαλογισμού. Η λογική είναι η ακινησία και το διάστημα έμφυτο στην
συναίσθηση, παρούσα κάθε στιγμή. Θα μπορούσε απλά να ονομαστεί
καθαρότητα. Κάποιες παραδόσεις διαλογισμού αναφέρονται σε αυτό ως
εγρήγορση.
Ο Δάσκαλος διαλογισμού Chogyam Trungpa το ονομάζει «βασική καλοσύνη» και διδάσκει ότι είναι ο βασικός πυρήνας κάθε ατόμου
Ο
Έκχαρτ Τόλε ισχυρίζεται ότι όταν αγγίζεις την ακινησία του παρούσης
στιγμής εγκαταλείπεις χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης προσαρμογής και ο
Ντίπακ Τσόπρα προωθεί την ιδέα ότι πάντα έχεις την επιλογή μεταξύ
συνειδητής γνώσης ή να σπρώχνεσαι από τις συνήθειες του παρελθόντος.
Η
Δυτική ιδέα της λογικής φαίνεται ότι είναι περισσότερο συμμόρφωση παρά
λογική. Είσαι συνετός αν δεν παρεκκλίνεις από τους κανόνες. Ο
Κρισναμούρτι ήταν πολύ επικριτικός με αυτό το είδος λογικής όταν είπε:
Δεν είναι μέτρο υγείας να είσαι καλά ισορροπημένος σε μια βαθιά άρρωστη κοινωνία
Όλο
και πιο πολύ, να είσαι σώφρων σημαίνει να «ταιριάζεις» και οι
ψυχολόγοι, σύμβουλοι και κοινωνικοί λειτουργοί όλοι πολύ συχνά
υποκύπτουν στο να βοηθούν απλά τους ανθρώπους να προσαρμοστούν και να
ταιριάξουν στις τρέχουσες κοινωνικές δομές.
Δε
θέλω να είμαι τόσο επικριτικός για αυτή την προσέγγιση επειδή αυτή τη
στιγμή δεν υπάρχουν πολλές εναλλακτικές που μπορούν να ταιριάξουν. Οι
αποκλίνοντες στην κοινωνία μας έχουν ιστορικά ποινικοποιηθεί και
ιδρυματοποιηθεί αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία.
Ο
διαλογισμός βοηθάει στο να βρεθεί η λογική μέσω των χαρακτηριστικών της
αποστασιοποίησης και η αντίληψη σοφίας που βλέπει εμφανίσεις ως
ψευδαισθήσεις έχει κατασκευαστεί έξυπνα μέσω της συνεισφοράς των
αισθήσεων και των επηρεασμένων επινοήσεων.
Η
λογική είναι ένα σημείο ξεκούρασης , το μέρος που μπορούμε να
αποκαλέσουμε σπίτι και να αισθανθούμε άνετα κατοικώντας ως μη
αντιληπτική φυσική συνείδηση. Η σταθερότητα του μυαλού να παρατηρεί
χωρίς να κρίνει και η ευφυΐα να κρατάει απαλά τις εμπειρίες χωρίς να
αντιδρά παρορμητικά. Να είναι «σιωπηλός μάρτυρας» όπως είναι ευρέως
γνωστό.
Η
λογική επίσης είναι να δούμε καθαρά τις επιδράσεις των πράξεών μας και
αυτό χρειάζεται αντίληψη και κάποια ψυχολογική απόσταση από την
κατάσταση.
Ο Όσο λέει: «
Λέω απλά ότι υπάρχει τρόπος να γίνετε σώφρονες. Λέω ότι μπορείτε να
ξεφορτωθείτε όλη αυτή την παράνοια που δημιουργήθηκε στο παρελθόν μέσα
σας. Απλά με το να γίνετε απλά μάρτυρες των διαδικασιών της σκέψης
σας».
Το
να γίνει κάποιος σώφρων είναι να έχει «το οπτικό πεδίο ενός πουλιού»,
μία διευρυμένη αντίληψη που σε σηκώνει πάνω και πέρα από την παρούσα
κατάσταση και ταυτόχρονα σε συνδέει βαθιά σε αυτή με το να την βλέπεις
καθαρότερα. Όσο πιο πολύ μπορείς να παρατηρήσεις κάτι χωρίς να κρίνεις
τόσο θα μάθεις από αυτό και μια κατανόηση θα εμφανιστεί φυσικά.
Η
λογική μπορεί να είναι τόσο απλή. Η απλή φυσική επίγνωση που περιμένει
να παρατηρηθεί και εφαρμοστεί σε κάθε περίσταση. Η δραστική εμμένεια
αυτής της βασικής λογικής το κάνει δύσκολο να γίνει αποδεκτό από
ανθρώπους συνηθισμένους να κοπιάζουν και να πετυχαίνουν.
Όταν
οι δάσκαλοι διαλογισμού λένε ότι δεν υπάρχει τίποτα να κάνω φαίνεται
γελοίο στους περισσότερους και έπειτα το να παίρνεις κατευθύνσεις να πας
κάπου όπου βρίσκεσαι ήδη είναι τουλάχιστον μια παράδοξη περιπέτεια.
Με
όλη την προσπάθεια που απαιτείται σε ώρες ατελείωτου καθιστικού
διαλογισμού θα έπρεπε να υπάρχει κάποια ανταμοιβή που κάνει κάποιος όλα
αυτά αλλά η βασική λογική ήταν πάντα εκεί και δεν είναι κάτι που
προστέθηκε πρόσφατα. Δεν υπάρχει τίποτα που να παίρνεις .
Είναι
περισσότερο σαν να παρατηρείς και να ανακαλύπτεις τι υπήρχε εκεί από
την αρχή: Η βασική λογική της μη άπληστης συνειδητοποίησης
Ο
τρόπος διαλογισμού μπορεί να οδηγήσει αργά στη σωφροσύνη με το να
απορροφηθεί ο εαυτός σας από την απλότητα της ανοικτής επίγνωσης που
υπογραμμίζει βασική λογική και θέτει τις εντυπώσεις και τις ιδέες σε
αντίληψη.
Δεν
είναι τίποτε άλλο από την δικιά μας παρούσα φυσική επίγνωση που είναι
πάντα διαθέσιμη. Το θεμέλιο της εμπειρίας που είναι ανοιχτή και
ευρύχωρη, η συνέχιση της διαχυτικότητας. Όσο πιο πολύ εξοικειωμένοι
γίνεστε με το να μένετε σε επαφή με αυτή την επεκτατική φύση, τόσο θα
γίνεστε αργά σώφρονες.