Ενσυναισθητικοί
και ναρκισσιστές : Δύο πολύ διαφορετικοί τύποι ανθρώπων, κι όμως, οι
ενσυναισθητικοί συχνά βρίσκονται παγιδευμένοι σε μια τέτοια σχέση.
Οι ενσυναισθητικοί είναι
άνθρωποι εξαιρετικά ευαίσθητοι με τον κόσμο και τα συναισθήματά του και
μπορούν να εσωτερικεύσουν τις συναισθηματικές εμπειρίες άλλων, σαν να
ήταν δικές τους.
Οι ναρκισσιστές,
από την άλλη πλευρά, είναι άνθρωποι εξαιρετικά απορροφημένοι στον εαυτό
τους και έχουν την τάση να χειραγωγούν τους άλλους, ώστε να εξυπηρετούν
τις δικές τους, εγωιστικές ανάγκες. Χρειάζονται να τους φροντίζουν και
να τους θαυμάζουν.
Οι
λόγοι που ο ένας καταλήγει με τον άλλο είναι περίπλοκοι, αλλά συχνά
σχετίζεται με το γεγονός ότι οι ναρκισσιστές είναι πληγωμένοι άνθρωποι
που χρειάζονται την προσοχή των άλλων και οι ενσυναισθητικοί είναι
κατευθείαν πρόθυμοι να βοηθήσουν.
Τα 18 στάδια της σχέσης ανάμεσα σε έναν ναρκισσιστή και έναν ενσυναισθητικό
1ο στάδιο: Έλξη
Ο
ναρκισσιστής προσελκύει τον ενσυναισθητικό και εκεί μια σχέση ξεκινά να
αναπτύσσεται. Το ενσυναισθητικό άτομο νιώθει επιβεβαίωση και ότι το
χρειάζεται κάποιος• στην αρχή, νιώθει ότι εκτιμάται η φροντίδα του.
Ξεκινά να αναπτύσσεται μια ισχυρή αίσθηση άνευ όρων έρωτα για τον
ναρκισσιστή, ενώ ο τελευταίος δεν έχει την πρόθεση να ανταποδώσει αυτό
τον έρωτα, ακόμα και αν φαίνεται σαν να το κάνει.
2ο στάδιο: Η ψευδαίσθηση
Καθώς
η σχέση συνεχίζεται, το ενσυναισθητικό άτομο θα αρχίσει να νιώθει σαν
να έχει εγκαθιδρυθεί μια αληθινή σύνδεση ανάμεσά τους και να πιστεύει
ότι επιτέλους συνάντησε τον έρωτα της ζωής του. Το ναρκισσιστικό άτομο
θα δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι είναι το τέλειο ταίρι και θα φορά
εκείνη τη μάσκα ότι θέλει την ίδια ακριβώς σχέση με τον ενσυναισθητικό,
ενώ ο στόχος του θα είναι να έχει τον έλεγχο.
3ο στάδιο: Η χειραγώγηση
Με
τον καιρό, ο ναρκισσιστής θα θελήσει να διασπάσει την αυτοεκτίμηση του
ενσυναισθητικού. Δεν θα του επιτεθεί ποτέ άμεσα, αλλά θα κάνει σχόλια
που θα αμφισβητούν τις επιλογές και τις ικανότητες του ενσυναισθητικού,
μέχρι τελικά ο τελευταίος να αρχίσει να αμφιβάλλει για τον εαυτό του. Θα
νιώθει αδυναμία, αλλά και τυχερός που έχει τον ναρκισσιστή στη ζωή του,
δημιουργώντας έτσι μια ανθυγιεινή εξάρτηση.
4ο στάδιο: Έλεγχος
Μόλις
ο ναρκισσιστής πάρει τον έλεγχο, θα παίξει το ρόλο του θύματος και θα
τρέφεται από την ανάγκη του ενσυναισθητικού για να τον φροντίζει, να
είναι πάντα παρών γι’ αυτόν. Αυτό μετατρέπεται σε έναν συνεχή κύκλο
χειραγώγησης.
5ο στάδιο: Αποτυχία
Ο
ενσυναισθητικός θα έχει αγνές προθέσεις αγάπης και θα κάνει ό, τι
μπορεί για να βοηθήσει τον ναρκισσιστή, επειδή δεν βλέπει καθαρά. Η
αλήθεια είναι ότι δυστυχώς ο ναρκισσιστής δεν βλέπει ότι είναι
πληγωμένος, ότι υπάρχει κάτι που πρέπει να αντιμετωπίσει. Ο
ενσυναισθητικός ποτέ δεν θα καταφέρει να τον γιατρέψει.
6ο στάδιο: Η παγίδα
Η
σχέση φτάνει στο σημείο όπου όλα αφορούν πια τον ναρκισσιστή. Όλα
γυρνούν γύρω από τις ανάγκες, τα θέλω, τις αποφάσεις του. Το
ενσυναισθητικό άτομο αρχίζει να το συνειδητοποιεί αυτό με τον καιρό.
Όμως μισεί να πληγώνει τους άλλους ή να κάνει κάποιον να τον
αντιπαθήσει. Γι’ αυτό και θα συνεχίσει να ικανοποιεί τον ναρκισσιστή,
ακόμα κι αν είναι δυστυχισμένος μέσα στη σχέση.
7ο στάδιο: Ο κύκλος
Όσο
περισσότερα δίνει το ενσυναισθητικό άτομο, τόσο περισσότερο έλεγχο
αποκτά το ναρκισσιστικό. Ο κύκλος της χειραγώγησης θα συνεχιστεί,
απομυζώντας κάθε ενέργεια από τον ενσυναισθητικό• και αυτό μέχρι να
φτάσει η κατάσταση στο όριο του.
8ο στάδιο: Η μεταστροφή
Το
ενσυναισθητικό άτομο θα υψώσει επιτέλους τον τόνο της φωνής του, θα
υπερασπιστεί τον εαυτό του. Θα νιώθει παράλληλα καταβεβλημένο,
κουρασμένο και επιτέλους θα έχει δει ότι στην ουσία ποτέ δεν
ικανοποιήθηκαν οι δικές του ανάγκες. Η ψευδαίσθηση της σχέσης θα
καταρρεύσει και θα φανεί το πραγματικό της πρόσωπο. Ο ναρκισσιστής δεν
συμπαθεί καθόλου όμως αυτή την μεταστροφή.
9ο στάδιο: Ποτέ δεν είναι αρκετό
Οι
ναρκισσιστές είναι άνθρωποι που χρειάζονται συνεχώς προσοχή και θα
κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους, για να ικανοποιηθούν, ειδικά όσον
αφορά στις σχέσεις. Το εγώ τους πάντα θα χρειάζεται κάτι παραπάνω.
10ο στάδιο: Πίσω στο 3ο στάδιο
Όταν
ο ενσυναισθητικός αρχίζει να αρθρώνει και να εκφράζει όλα όσα τον
ενοχλούν, ο ναρκισσιστής θα το αντιμετωπίσει, υποβιβάζοντάς τον,
αποκαλώντας τον «παρανοϊκό», «τρελό», ώστε να καταφέρει να τον
αποθαρρύνει και να συνεχίσει τον κύκλο χειραγώγησης.
11ο στάδιο: Ψυχολογική κακοποίηση
Ο
ενσυναισθητικός αρχίζει να νιώθει ότι φταίει για όλα όσα πάνε άσχημα
στη σχέση, ότι δεν είναι αρκετά καλός και άξιος να αγαπηθεί. Αποτυγχάνει
να καταλάβει ότι τον χειραγωγούν. Δεν μπορεί να δει και πάλι τον έλεγχο
που του επιβάλλεται.
Σε
αυτό το σημείο, ο ναρκισσιστής έχει κάνει τον ενσυναισθητικό να νιώθει
ότι είναι ο κακός της υπόθεσης. Τον κατηγορεί για όσα πάνε λάθος, για να
έχει το πάνω χέρι.
12ο στάδιο: Η οπισθοχώρηση
Ο
ενσυναισθητικός θα κάνει ένα βήμα πίσω για να προσπαθήσει να δουλέψει
όλα όσα νιώθει. Θα καταλάβει πόσο χαμένος και πληγωμένος νιώθει. Θα
χρειαστεί χρόνος για να υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα.
13ο στάδιο: Η επούλωση
Οι
ενσυναισθητικοί άνθρωποι θεωρούνται οι θεραπευτές της κοινωνίας. Έχουν
τη δύναμη και την ικανότητα μέσα τους να θεραπεύσουν τους άλλους. Την
ίδια ικανότητα μπορούν να βρουν και για τον εαυτό τους. Για να το κάνουν
αυτό, χρειάζεται να κάνουν ορισμένες φορές πίσω, να παραιτηθούν από
αυτό το έργο, για να προστατεύσουν τον εαυτό τους.
14ο στάδιο: Η πραγματοποίηση
Καθώς
ο ενσυναισθητικός δουλεύει για να επουλώσει τις πληγές του,
συνειδητοποιεί την πικρή αλήθεια της σχέσης του. Χρειάζεται να
αντιμετωπίσει το γεγονός ότι αυτό που έχουν δεν είναι αυθεντικό.
15ο στάδιο: Ποιος είναι το θύμα;
Σε αυτό το κρίσιμο σημείο, ο ενσυναισθητικός θα αντιληφθεί επιτέλους ποιος ήταν το θύμα της σχέσης.
16ο στάδιο: Το τέλος
Όταν
επίσης συνειδητοποιήσει ότι ο ναρκισσιστής δεν θα αλλάξει ποτέ, ότι δεν
είναι εκείνος που θα τον βοηθήσει, έρχεται η επώδυνη αφύπνιση. Αυτή που
θα τον οδηγήσει στο χωρισμό.
17ο στάδιο: Η συνέχεια
Ο ναρκισσιστής θα συνεχίσει, θα προχωρήσει, βρίσκοντας ένα άλλο θύμα, που θα ικανοποιεί τις ανάγκες του.
18ο στάδιο: Η αλλαγή
Το
ενσυναισθητικό άτομο έχει ακόμα πολλή δουλειά να κάνει με τον εαυτό
του, αλλά αν δεν παραιτηθεί, θα βγει δυνατότερο, σοφότερο και πιο
προσεκτικό. Αυτό σημαίνει ότι δυσκολότερα θα ξαναπέσει στην ίδια παγίδα.