Όλοι έχουμε αισθανθεί άγχος, θυμό και λύπη. Όταν όμως τα δυσάρεστα συναισθήματα επιμένουν, τότε η βοήθεια ενός καταρτισμένου επαγγελματία μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη. Η ψυχική υγεία συνδέεται άρρηκτα με την υψηλή ποιότητα ζωής. Είναι όμως το μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων ικανοποιημένο από την καθημερινότητά του ή απλώς ακολουθεί μηχανικά τον φρενήρη ρυθμό των υποχρεώσεών του;
Έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας κατέληξε στο λυπηρό συμπέρασμα πως ένας στους 6 ενήλικες αντιμετωπίζει κάποιο ζήτημα ψυχικής υγείας, όπως κρίση άγχους ή κατάθλιψη και πως μάλιστα ένας στους 5 έχει σκεφτεί ακόμη και το ενδεχόμενο να γίνει αυτόχειρας. Γιατί, όμως, στη σύγχρονη εποχή παρατηρείται έξαρση των ψυχικών νοσημάτων; Η αλήθεια είναι πως σε παλαιότερες περιόδους η επιτακτική ανάγκη της επιβίωσης έστρεφε την προσοχή και την αγωνία του ατόμου στην κάλυψη κυρίως των βασικών του αναγκών. Άλλωστε, αν κάποιος νοσούσε ψυχικά, η ελλιπής ενημέρωση, οι προκαταλήψεις και η απουσία της κατάλληλης επαγγελματικής υποστήριξης τον ωθούσαν να υποφέρει σιωπηλά, ίσως και για ολόκληρη τη ζωή του.
Με τι ακριβώς ισοδυναμεί όμως η ψυχική υγεία; Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας την ορίζει όχι μόνο ως την απουσία κάποιας ψυχικής διαταραχής αλλά και ως μια κατάσταση συναισθηματικής ευεξίας, που επιτρέπει στο άτομο να είναι λειτουργικό και να αντεπεξέρχεται επιτυχώς στην εκάστοτε συνθήκη, αξιοποιώντας στο έπακρο τις δυνατότητές του.
Στη σύγχρονη εποχή ο άνθρωπος επιδιώκει να φαίνεται ευτυχισμένος, προβάλλοντας μάλιστα σημαντικές του επιτυχίες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ωστόσο, παρά την πληθώρα πληροφοριών που λαμβάνει, ενδεχομένως και να νιώθει πιο αποξενωμένος από ποτέ. Η έννοια της γειτονιάς έχει εκλείψει, οι οικογενειακοί δεσμοί χαλαρώνουν και οι σχέσεις σπάνια χαρακτηρίζονται από συναισθηματική εγγύτητα. Ο καθένας μοιάζει εγκλωβισμένος στον δικό του μικρόκοσμο αδυνατώντας να επικοινωνήσει αποτελεσματικά τις ανάγκες και τα συναισθήματα του, σε μια κοινωνία απρόσωπη και άκρως ανταγωνιστική. Πολλές φορές, μάλιστα, το άτομο παραμελεί για καιρό τα σήματα κινδύνου της ψυχής, υποτιμώντας τη συμβολή της εσωτερικής γαλήνης στη γενικότερη ποιότητα της ζωής.
Η ψυχή, όμως, συνδέεται στενά με το σώμα. Είναι πια γνωστό πως το χρόνιο στρες επηρεάζει άμεσα το αναπνευστικό και καρδιαγγειακό σύστημα, ευθύνεται για ενοχλήσεις στο πεπτικό σύστημα, αυξάνει την πιθανότητα εκδήλωσης διαβήτη, προκαλεί μυϊκές κράμπες και εξασθένιση του ανοσοποιητικού συστήματος. Χαρακτηριστικό είναι μάλιστα το γεγονός πως το 2012 το ιατρικό περιοδικό British Med Journal παρατήρησε πως οι πάσχοντες έστω και από ένα ελαφρύ πρόβλημα ψυχικής υγείας εμφανίζουν μειωμένο προσδόκιμο ζωής και διπλάσιο κίνδυνο θανάτου από καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο σε σύγκριση με τους ψυχικά υγιείς συνομηλίκους τους.
Ο καθένας μας ενδέχεται σε κάποια περίοδο της ζωής του να έρθει αντιμέτωπος με επίμονα και άκρως δυσάρεστα συναισθήματα. Όταν λοιπόν η καθημερινότητα μετατρέπεται σε δυσβάσταχτο φορτίο κι ο άνθρωπος χάνει τον ενθουσιασμό, την ψυχραιμία, την ηρεμία και τη χαρά του, τότε η αναζήτηση της κατάλληλης επαγγελματικής υποστήριξης αποτελεί ένα θεμελιώδες βήμα προόδου. Ο ειδικός ψυχικής υγείας, με τη γνώση, την αντικειμενική κρίση και την αυξημένη ενσυναίσθηση, βοηθά το άτομο να αναθεωρήσει όσες παγιωμένες πεποιθήσεις το οδηγούν σε αντανακλαστικές συμπεριφορές, να αφομοιώσει καλύτερα τις αλλαγές της καθημερινότητάς του και να υπερβεί μια προσωπική ή εργασιακή κρίση.
Ο άνθρωπος σταδιακά μαθαίνει να αποκωδικοποιεί τα τραύματα του παρελθόντος που υποσυνείδητα κατευθύνουν τις επιλογές του παρόντος και να συμφιλιώνεται με τις σκιερές του πλευρές. Καλλιεργεί την αγάπη και τον σεβασμό προς τον εαυτό του αλλά, συγχρόνως, κατανοεί πιο βαθιά και τους γύρω του. Η εξερεύνηση του εαυτού ισοδυναμεί με μια κορυφαία πράξης δύναμης και ευθύνης. Στον δρόμο μας προς την εξέλιξη, ο ειδικός ψυχικής υγείας αποδεικνύεται ένας πολύτιμος συνοδοιπόρος που απαλύνει τον πόνο των συνειδητοποιήσεών μας. Όπως άλλωστε επεσήμανε και ο Ίρβιν Γιάλομ στο “Όταν έκλαψε ο Νίτσε”, «η απομόνωση υπάρχει μόνο στην απομόνωση. Μόλις τη μοιραστούμε εξατμίζεται».
