Τα προβιοτικά είναι μια ομάδα ζωντανών μικροοργανισμών που...
προσδίδουν ευεργετικές ιδιότητες στην υγεία όταν καταναλωθούν. Χρησιμοποιούνται ευρέως για τη παρασκευή κυρίως γαλακτοκομικών προϊόντων που έχουν υποστεί ζύμωση, όπως η γιαούρτη και το κεφίρ.
Τα κυριότερα γένη βακτηρίων που χρησιμοποιούνται ως προβιοτικά είναι οι λακτοβάκιλλοι και τα μπιφιδοβακτήρια. Πολλές μελέτες έχουν αποδείξει ότι τα προβιοτικά έχουν σημαντικά οφέλη στην υγεία του ανθρώπου, επηρεάζοντας θετικά διάφορες φυσιολογικές λειτουργίες του (ενισχύουν μια θετική λειτουργία ή μειώνουν τον κίνδυνο κάποιας ασθένειας).
Προβιοτικά και αθλητική απόδοση
Μεγάλο ενδιαφέρον έχει παρουσιαστεί για το αν η πρόσληψη προβιοτικών μπορεί να έχει ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία και κατ’ επέκταση στην απόδοση των αθλητών. Είναι πολύ σημαντικό για τους αθλητές να παραμένουν υγιείς κατά τη διάρκεια της προπονητικής αλλά και αγωνιστικής περιόδου καθώς διάφορες ασθένειες μπορούν να τους αποδυναμώσουν σημαντικά.
Τα προβιοτικά μπορεί να βελτιώσουν την απόδοση του αθλητή με τη διατήρηση υγιούς γαστρεντερικού συστήματος, μειώνοντας την ευαισθησία σε ασθένειες όπως η οξεία μολυσματική διάρροια και των συναφών συμπτωμάτων της και ενισχύοντας την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
Τι δείχνουν οι μελέτες;
Συγκεκριμένα, έρευνα στην οποία συμμετείχαν 46 έφηβες κολυμβήτριες μελετήθηκε η επίδραση κατανάλωσης γιαουρτιού πλούσιο σε προβιοτικά στην απόδοση και την ενίσχυση του αναπνευστικού τους συστήματος. Μετά από παρακολούθηση 8 εβδομάδων, παρατηρήθηκε μείωση του αριθμού λοιμώξεων του αναπνευστικού στην ομάδα των κοριτσιών που κατανάλωσε γιαούρτι πλούσιο σε προβιοτικά αλλά και της διάρκειας κάποιων συμπτωμάτων, όπως δύσπνοια και πόνο στο αυτί.
Σε άλλη έρευνα όπου πήραν μέρος 30 αθλητές τρίαθλου, μελετήθηκε η επίδραση ενός πολλαπλού στελέχους προβιοτικών/πρεβιοτικών/αντιοξειδωτικών στα επίπεδα ενδοτοξίνης και στη διαπερατότητα του εντερικού σωλήνα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο συνδυασμός αυτός μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη για τους αθλητές αντοχής, ιδιαίτερα εκείνων που είναι περισσότερο επιρρεπείς σε γαστρεντερικά συμπτώματα.
Προβιοτικά και οξειδωτικό στρες
Επιπλέον, είναι γνωστό ότι η έντονη σωματική δραστηριότητα προκαλεί έντονο οξειδωτικό στρες. Έτσι, σε έρευνα που έγινε αξιολογήθηκε η επίδραση των προβιοτικών στην αποκατάσταση από το οξειδωτικό στρες σε αθλητές μετά από 4 εβδομάδες έντονης προπόνησης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι αθλητές και όλοι εκείνοι που εκτίθενται σε οξειδωτικό στρες μπορεί να ωφεληθούν από την ικανότητα αυτών των προβιοτικών να αυξήσουν τα επίπεδα αντιοξειδωτικών και να εξουδετερώσουν τις αρνητικές επιδράσεις των ελευθέρων ριζών.
Σε αντίστοιχη έρευνα που έγινε σε αθλητές του ράγκμπι, βρέθηκε ότι η κατανάλωση προβιοτικών μπορεί να μειώσει τα συμπτώματα λοίμωξης του άνω αναπνευστικού συστήματος αλλά και τα συμπτώματα του γαστρεντερικού συστήματος τα οποία βιώνουν στην πλειοψηφία τους οι αθλητές ενώ δεν υπήρξε καμία στατιστικά σημαντική διαφορά στην σοβαρότητα των συμπτωμάτων μεταξύ της ομάδας που κατανάλωσε προβιοτικά και της ομάδας ελέγχου.
Ποιος ο ρόλος τους στο ανοσοποιητικό;
Τέλος, σε άλλη έρευνα μελετήθηκε η επίδραση των προβιοτικών στο ανοσοποιητικό σύστημα των αθλητών. Είναι γνωστό ότι μετά από έντονη προπόνηση εμφανίζεται καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος. Συγκεκριμένα, καταστέλλεται η δραστηριότητα των φυσικών φονικών κυττάρων (NK cells). Από την άλλη, το γάλα που έχει υποστεί ζύμωση έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να μετριάσει την ανοσολογική απόκριση προκαλώντας αυξημένη δραστηριότητα αυτών των κυττάρων. Έρευνα στην οποία πήραν μέρος 25 αθλητές έδειξε ότι το γάλα που έχει υποστεί ζύμωση προστατεύει και ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα.
Συμπερασματικά, από τις μέχρι τώρα μελέτες που έχουν γίνει, η λήψη προβιοτικών έχει σημαντικά οφέλη στο γαστρεντερικό, αναπνευστικό και ανοσοποιητικό σύστημα των αθλητών με αποτέλεσμα την καλύτερη απόδοσή τους κατά τη διάρκεια της προπονητικής και αγωνιστικής περιόδου.
