Μια «εναλλακτική Γέννηση» του Banksy στη Βηθλεέμ

O καλλιτέχνης τώρα παρεμβαίνει στη Βηθλεέμ, ενόψει Χριστουγέννων, με δύο έργα. Τα έργα έχουν τον κοινό τίτλο...
«The Alternativity», που σημαίνει εναλλακτικότητα και είναι και όρος της άλγεβρας. Στην πραγματικότητα όμως ο όρος συνδυάζει τις λέξεις Alternative (εναλλακτική) και Νativity (γέννηση) και θα τη μεταφράζαμε «Εναλλακτική Γέννηση».

Ο Bansky, ένας από τους γνωστότερους Άγγλους καλλιτέχνες γκράφιτι, πολιτικούς ακτιβιστές και σκηνοθέτες (η ταυτότητα του οποίου παραμένει άγνωστη) έχει στενούς δεσμούς με τη Βηθλεέμ.

Την άνοιξη του 2017 είχε ανοίξει το «The Walled Off Hotel», ένα ξενοδοχείο με εντελώς παράξενη θέα, τη «χειρότερη θέα στον πλανήτη», όπως διαφημιζόταν το ίδιο. Η θέα αυτή ήταν το «τείχος της ντροπής», με το οποίο το Ισραήλ απέκλεισε τους Παλαιστίνιους της Δυτικής Όχθης από τον έξω κόσμο. Στόχος του ανατρεπτικού καλλιτέχνη ήταν να δημοσιοποιήσει το θέμα του αποκλεισμού και να ευαισθητοποιήσει τη διεθνή κοινή γνώμη. Και το πέτυχε, καθώς ουρές περίμεναν έξω από το ξενοδοχείο, για να δουν τα έργα  του, εντός.

O καλλιτέχνης τώρα παρεμβαίνει ξανά στη Βηθλεέμ, ενόψει Χριστουγέννων, με δύο έργα. Τα έργα έχουν τον κοινό τίτλο  «The Alternativity», που σημαίνει  εναλλακτικότητα και είναι και όρος της άλγεβρας. Στην πραγματικότητα όμως ο όρος συνδυάζει τις λέξεις Alternative (εναλλακτική) και Νativity (γέννηση) και θα τη μεταφράζαμε «Εναλλακτική Γέννηση».

Το πρώτο από τα έργα είναι τοποθετημένο πάνω  σε μια πόρτα του Καθολικού παρεκκλησίου, του Milk Grotto ή Grotto of Our Lady, του 1872. Στο έργο διαβάζουμε  «Peace on Earth», δηλαδή «Και Επί γης ειρήνη».

Υπάρχει όμως και ένας αστερίσκος (που θυμίζει το Άστρο της Βηθλεέμ) στην τελευταία λέξη που οδηγεί στη φράση: «Terms and conditions apply», δηλαδή «συμφώνως με τους όρους και τις προϋποθέσεις». Εδώ, ο Βanksy παίζει χρησιμοποιώντας έναν διαδεδομένο νομικό όρο αποποίησης ευθυνών (disclaimer), ο οποίος εμφανίζεται σε εμπορικές συναλλαγές και διαφημίσεις. Με σαρκαστικό χιούμορ, έτσι, μας θυμίζει το εμπόριο της ειρήνης, καθώς και ότι η ειρήνη είναι καλή, αρκεί να συμφωνεί με τα συμφέροντα, οικονομικά και άλλα. Ειρήνη, με την επιφύλαξη παντός «νομίμου» δικαιώματος…

Το δεύτερο έργο είναι φταγμένο με την τεχνική στένσιλ. Εικονίζει δυο αγγέλους (ο ένας έχει καλυμμένο το πρόσωπό του με μαντίλι, ο άλλος φοράει σκουφί) σκαρφαλωμένους σε σκάλα, να προσπαθούν με έναν λεπτό λοστό να ανοίξουν  το Τείχος. Και εδώ εμφανίζεται το παιχνίδι Βιβλικού και σύγχρονου: η σκάλα («κλίμαξ»), αγαπημένο σύμβολο στην ιερατική γλώσσα, και οι άγγελοι παραπέμπουν στην Αγία Γραφή, το μαντίλι και ο λοστός στους σύγχρονους Παλαιστίνιους διαδηλωτές.

Τις επόμενες μέρες θα ακουστούν πολλές απόψεις υπέρ και κατά. Ένα όμως είναι σίγουρο: ο Banksy επιβεβαιώνει τη φήμη του ως ανήσυχου καλλιτέχνη που παρεμβαίνει στα κοινά, ενίοτε προκαλώντας, όχι όμως χωρίς λόγο. Και σίγουρα καταφέρνει να διεγείρει το ενδιαφέρον του κοινού, με παρεμβάσεις εύστοχες – για αυτό και έχει τόσους θαυμαστές ανά τον πλανήτη.