Σχέσεις: Γιατί δε θέλει να δεσμευτούμε;

Γιατί το ταίρι μου δεν θέλει τη δέσμευση;

Γράφει η Δρ Λίζα Βάρβογλη, Ph.D. Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια, Νευροψυχολόγος (greekpsychologypages.blogspot.gr)

Όταν ο/η σύντροφος αποφεύγει τη δέσμευση
Για τους περισσότερους ανθρώπους, το να δεσμευτούν σε μια σχέση, είτε με το να είναι μονογαμικοί, είτε με το να μείνουν μαζί ή να παντρευτούν, είναι μια φυσιολογική διαδικασία, η οποία ακολουθεί την αρχική φάση του φλερταρίσματος και του ενθουσιασμού των ερωτευμένων. Όμως, όταν το ταίρι ενός ανθρώπου δεν επιθυμεί αντίστοιχα να εμβαθύνει στη σχέση, τότε κανείς αισθάνεται απογοήτευση, απόρριψη και ότι κάτι δεν πάει καλά.

Γιατί οι άνθρωποι φοβούνται τη δέσμευση
Ο φόβος της δέσμευσης, είτε σε μόνιμη σχέση είτε σε σοβαρή σχέση που σημαίνει ότι κάποια στιγμή θα φέρει το γάμο, είναι ιδιαίτερα έντονη στους άντρες. Όταν ένα άτομο είναι σε μια σχέση για κάποιο χρονικό διάστημα, τα πράγματα πάνε καλά και φαίνεται ότι το ζευγάρι περνάει όμορφα, το φυσιολογικό είναι να συμβεί το επόμενο βήμα, όπου η σχέση με κάποιον τρόπο επισημοποιείται: όχι απαραίτητα με γάμο, αλλά με «όρκους» πίστης και αφοσίωσης και παραδοχή στους φίλους ότι πρόκειται για σοβαρή σχέση.
Όταν όμως κάτι τέτοιο δεν ακολουθεί μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, το άτομο που περιμένει αυτή την εξέλιξη μπορεί πολύ εύκολα να το θεωρήσει προσωπική του ήττα, απόρριψη, ή ότι έχει κάποιο ελάττωμα τόσο σοβαρό, που ο/η σύντροφός του δεν το θέλει εξαιτίας αυτού.
Όταν όμως ο/η σύντροφος δε δείχνει σημάδια ότι θέλει να αφήσει τη σχέση, αλλά από την άλλη δεν προχωράει στη δέσμευση, αυτό σημαίνει ότι το άτομο αυτό δεν αισθάνεται έτοιμο, έχει προσωπικά μπλοκαρίσματα ή φόβους ότι η σχέση δε θα πάει καλά, που δεν του επιτρέπουν να συνεχίσει τη σχέση με φυσιολογικό ρυθμό και πορεία.

Οι τρεις βασικοί λόγοι του φόβου της δέσμευσης:
1. Πιστεύουν ότι είναι πολύ σύντομα για δέσμευση
2. Φοβούνται ότι η σχέση δε θα πάει καλά
3. Είναι ερωτευμένοι με τον έρωτα και όχι με το άλλο άτομο στη σχέση

Πολύ σύντομα;
Δεν υπάρχει αργά ή γρήγορα στο να αποφασίσει κανείς ότι η σχέση είναι έτοιμη να γίνει «σοβαρή». Αλλοι άνθρωποι το ξέρουν αυτό από τα πρώτα ραντεβού, ενώ για άλλους παίρνει μήνες ή χρόνια για να αποφασίσουν ότι η σχέση είναι σοβαρή και να προχωρήσουν.
Σημαντικό είναι, όταν ο ένας αισθάνεται ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για να γίνει η σχέση σοβαρή και ο άλλος διστάζει, να κάνει ο πρώτος χώρο στο δεύτερο να καταλάβει περισσότερο τη σχέση.
Έτσι, ίσως το ζευγάρι χρειάζεται να επενδύσει περισσότερο χρόνο στο να γνωρίσει ο ένας τον άλλο, να «μεγαλώσει» ο ένας μαζί με τον άλλον και να λύσουν τις διαφορές τους ενώ παράλληλα ενδυναμώνουν τα κοινά τους στοιχεία.
Μερικοί άνθρωποι χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να γνωρίσουν τον ίδιο τους τον εαυτό και να διερευνήσουν τις προσδοκίες που έχουν από τη ζωή. Κάποιοι αισθάνονται ότι χρειάζονται να «τακτοποιήσουν» μέσα τους κάποια πράγματα πριν αφοσιωθούν σε μια σχέση, όπως το να πετύχουν στην καριέρα τους ή να λύσουν θέματα που αφορούν τους ίδιους ή το οικογενειακό τους περιβάλλον .
Ατομα που έχουν πληγωθεί στο παρελθόν -είτε το παραδέχονται είτε όχι- συνήθως χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να σιγουρευτούν ότι τα συναισθήματά τους είναι αυθεντικά και ότι μπορούν να βασιστούν σε αυτά.
Υπάρχουν οι άνθρωποι που συνήθισαν και βολεύτηκαν στη μοναξιά τους, και η παρουσία ενός συντρόφου τους κλονίζει, γιατί αναγκάζονται να κάνουν μεγάλες αλλαγές στη ζωή τους, για τις οποίες δεν είναι έτοιμοι.
Τέλος, για πολλούς είναι πιο βολικό και εύκολο να ζουν μόνοι, γιατί έτσι έχουν μόνο την ευθύνη του εαυτού τους και παίρνουν από τους άλλους μόνο τα καλά στοιχεία, δεν έχουν ευθύνες ή να λύσουν προβλήματα και δε βλέπουν κάτι θετικό σε μια σοβαρή σχέση.

Φόβος για τη σχέσηΈνας από τους πιο συνηθισμένους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι δεν δεσμεύονται σε μια σχέση είναι γιατί φοβούνται ότι δε θα πάει καλά, άρα δεν επιθυμούν να επενδύσουν σε αυτή. Καθώς μάλιστα αυξάνονται τα ποσοστά των διαζυγίων, αυξάνεται αντίστοιχα και ο φόβος των νέων ζευγαριών ότι δεν θα τα καταφέρουν και θα γίνουν και οι ίδιοι ένα νούμερο στις στατιστικές των χωρισμένων. Όταν μάλιστα ένα άτομο έχει βιώσει το διαζύγιο ή σοβαρά προβλήματα στη σχέση των γονιών του, έχει μεγαλύτερο άγχος ότι κάτι ανάλογο θα συμβεί και στον ίδιο.
Παρόλο που δεν υπάρχει εγγύηση ότι μια σχέση θα κρατήσει, όσο περισσότερο δυο άνθρωποι είναι μαζί και επενδύουν σε αυτή τη σχέση, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να κρατήσει.

Ερωτευμένος με τον έρωτα
Πολλοί άνθρωποι βλέπουν το φλερτάρισμα και το ερωτικό παιχνίδι ως μέρος του «κυνηγιού» μόνιμου συντρόφου, ενώ άλλοι έχουν ελάχιστη επιθυμία να βρουν έναν σύντροφο, αλλά προτιμούν να είναι «κυνηγοί». Για άλλα άτομα το να βγουν από το εγωκεντρικό τους σημείο αναφοράς και να νιώσουν ότι υπάρχει κάποιο άλλο άτομο το οποίο είναι εξίσου σημαντικό με τον εαυτό τους και το να κάνουν θυσίες για κάποιον άλλον είναι απλώς αδύνατο.
Για κάποια άτομα το στοιχείο της έκπληξης και του καινούργιου που φέρνει μία σχέση είναι αυτό ακριβώς που χρειάζονται, ενώ όταν μπουν στη ρουτίνα της σχέσης (όχι με την έννοια της βαρεμάρας, αλλά με την έννοια της ουσιαστικής γνωριμίας, της εξοικείωσης και του χρόνου που κανείς επενδύει σε έναν άλλο άνθρωπο) τότε χάνουν το ενδιαφέρον τους και την αφοσίωσή τους και είναι έτοιμοι για τη νέα σχέση-έκπληξη, μέχρι και αυτή να χάσει το λούστρο του καινούργιου και τα άτομα αυτά να ξαναψάξουν για κάτι νέο.

Η καλύτερη αντίδραση απέναντι στον/τη σύντροφο που φοβάται τη δέσμευσηΌποιος και να είναι ο λόγος που ο/η σύντροφός σας δεν αποφασίζει να δεσμευτεί στη σχέση, το χειρότερο λάθος που μπορείτε να κάνετε είναι να θυμώσετε και με νεύρα, φωνές, καυγάδες και απειλές να διεκδικήσετε αυτό που επιθυμείτε και θεωρείτε σωστό, δηλαδή να γίνει η σχέση «σοβαρή».
Το πρώτο σημαντικό βήμα είναι να εξετάσετε τους λόγους για τους οποίους ο/η σύντροφός σας φοβάται τη δέσμευση και να έχετε μια ξεκάθαρη επικοινωνία σχετικά με τις επιθυμίες του καθενός. Διερευνώντας τους λόγους που ο/η σύντροφός σας φοβάται τη δέσμευση δεν θα τον/την αλλάξετε, αλλά θα κατανοήσετε κάποια πράγματα και ίσως αυτό σας βοηθήσει να δεχτείτε την κατάσταση (μην ξεχνάτε, αν δεν μπορείτε να τη δεχθείτε, μπορείτε να φύγετε!).
Δώστε ενθάρρυνση και διαβεβαιώσεις. Αν διαπιστώσετε ότι ο/η σύντροφός σας φοβάται ότι η σχέση δεν θα προχωρήσει, ενισχύστε τον/τη σύντροφό σας και δώστε του απτά παραδείγματα για το ότι η σχέση πάει καλά και ότι είστε διατεθειμένος/η να δουλέψετε πάνω στη σχέση και όχι να «δέσετε το γάιδαρό σας».

• Βάλτε προθεσμίες. Αντί να αισθάνεστε ότι πρέπει να περιμένετε για πάντα μέχρι ο/η σύντροφος να πάρει μια απόφαση, βάλτε κάποια χρονικά όρια και προθεσμίες στο πόσο θα περιμένετε. Συμφωνείστε να συζητήσετε σα ζευγάρι μετά από 5-6 μήνες πώς νιώθετε σχετικά με τη δέσμευση και πώς θέλει καθένας να συνεχίσει.
• Ευχαριστηθείτε την κάθε στιγμή. Όταν αποφασίσετε να βάλετε στο ψυγείο την απόφαση για το αν θα προχωρήσει σε κάτι σοβαρό η σχέση, σταματήστε τη γκρίνια και φροντίστε να ευχαριστιέστε την κάθε στιγμή στη σχέση σας. Αυτός είναι και ο καλύτερος τρόπος να πείσετε κάποιον ότι είστε και οι δύο καλά μαζί.
• Κάντε... εξάσκηση. Δοκιμάστε να κάνετε εξάσκηση στα σημεία που ο/η σύντροφος φοβάται και λόγω αυτών δεν αποφασίζει τη δέσμευση. Συζητείστε, αναλύστε και βρείτε λύσεις σε αυτά που ο/η σύντροφος θεωρεί ότι θα είναι εμπόδιο στη σχέση. Περάστε περισσότερο χρόνο μαζί, περάστε χρόνο με τα πεθερικά, συζητήστε κάποια «δύσκολα» θέματα.
• Ζητήστε επαγγελματική συμβουλή και βοήθεια όταν κάποια ζητήματα φαίνεται να έχουν βαθύτερες ρίζες και δε λύνονται με απλή συζήτηση.

Έχετε επιλογές. Να μη ξεχνάτε ότι πάντα έχετε επιλογές, όσο δύσκολο και αν φαίνεται κάτι τέτοιο. Μπορείτε να περιμένετε τον/τη σύντροφό σας μέχρι να αποφασίσει, όμως κάλλιστα μπορείτε να φύγετε και να βρείτε κάποιο άλλο άτομο που να σας καλύπτει.