Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο
Οργανισμό Υγείας, η κακοποίηση των παιδιών είναι κάθε είδους σωματική
και ψυχολογική κακομεταχείριση, συμπεριλαμβανομένης φυσικά της
σεξουαλικής, που οδηγεί σε αληθινή ή δυνητική βλάβη της υγείας, της
ανάπτυξης ή της αξιοπρέπειάς τους.
Γράφει η Εύη Κυράνα ψυχολόγος υγείας-σεξολόγος,
διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, υπεύθυνη του Κέντρου Σεξουαλικής και
Αναπαραγωγικής Υγείας του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης και
του Ινστιτούτου Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων.
Η σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων είναι
δυστυχώς εξαιρετικά συχνή. Σύμφωνα με πρόσφατα δημοσιευμένα δεδομένα που
στηρίζονται σε 65 μελέτες και αναφέρονται σε 22 χώρες, το σχεδόν 8% των
ανδρών και το 20% των γυναικών σε όλο τον κόσμο έχουν πέσει θύματα
σεξουαλικής κακοποίησης πριν από την ηλικία των 18 ετών.
Στις περισσότερες περιπτώσεις ο δράστης
είναι γνωστός στο παιδί (συγγενής, γείτονας, ένα άτομο που θεωρείται
ιδιαίτερα αξιόπιστο από την οικογένειά του), ενώ τις πιθανότητες
κακοποίησης αυξάνουν η ύπαρξη αναπηρίας στο παιδί όπως η νοητική
υστέρηση, η απουσία ενός ή και των δύο γονέων, οι συζυγικές συγκρούσεις
και η χρήση ουσιών από τους γονείς.
Το παιδί που πέφτει θύμα σεξουαλικής
κακοποίησης μπορεί να νιώθει μπερδεμένο, ντροπή ή ενοχές και να φοβάται
να μιλήσει για το τι του συνέβη, ιδίως όταν ο δυνάστης του είναι γονιός,
συγγενής, φίλος ή γνωστός της οικογένειάς του.
Ανάλογα με την ηλικία του, μπορεί να δείχνει εμφανώς ότι φοβάται τους γονείς, τους ενήλικους κηδεμόνες ή τους οικογενειακούς φίλους, να παρουσιάζει τάσεις απομόνωσης από τους φίλους του ή τις συνήθεις δραστηριότητες, αλλαγές στη συμπεριφορά του (π.χ. επιθετικότητα, υπερκινητικότητα, θυμό), αλλαγές στις επιδόσεις στο σχολείο, κατάθλιψη, άγχος ή αιφνίδια απώλεια αυτοεκτίμησης, συχνές απουσίες από το σχολείο ή άρνηση να μπει στο σχολικό λεωφορείο, τάσεις φυγής από το σπίτι ή αυτοκτονικό ιδεασμό και επαναστατική συμπεριφορά.
Μπορεί επίσης να δυσκολεύεται να περπατήσει ή να καθήσει, να έχει σεξουαλικές γνώσεις ή συμπεριφορές αταίριαστες με την ηλικία του, να έχει αίμα στο εσώρουχό του ή σωματικά σημάδια σεξουαλικής κακοποίησης, να λέει ότι κακοποιήθηκε σεξουαλικά ή να επιτίθεται το ίδιο σεξουαλικά σε άλλα παιδιά.
Ανάλογα με την ηλικία του, μπορεί να δείχνει εμφανώς ότι φοβάται τους γονείς, τους ενήλικους κηδεμόνες ή τους οικογενειακούς φίλους, να παρουσιάζει τάσεις απομόνωσης από τους φίλους του ή τις συνήθεις δραστηριότητες, αλλαγές στη συμπεριφορά του (π.χ. επιθετικότητα, υπερκινητικότητα, θυμό), αλλαγές στις επιδόσεις στο σχολείο, κατάθλιψη, άγχος ή αιφνίδια απώλεια αυτοεκτίμησης, συχνές απουσίες από το σχολείο ή άρνηση να μπει στο σχολικό λεωφορείο, τάσεις φυγής από το σπίτι ή αυτοκτονικό ιδεασμό και επαναστατική συμπεριφορά.
Μπορεί επίσης να δυσκολεύεται να περπατήσει ή να καθήσει, να έχει σεξουαλικές γνώσεις ή συμπεριφορές αταίριαστες με την ηλικία του, να έχει αίμα στο εσώρουχό του ή σωματικά σημάδια σεξουαλικής κακοποίησης, να λέει ότι κακοποιήθηκε σεξουαλικά ή να επιτίθεται το ίδιο σεξουαλικά σε άλλα παιδιά.