Σελίδες

Thessaloniki video tour

31/5/15

Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή: Επίμονες σκέψεις που προκαλούν δυσφορία

Στη ροή της σκέψης μας, όλοι παρατηρούμε να εισβάλουν μερικά φορές δυσάρεστες ιδέες, οι οποίες μπορούν να εμμένουν για ώρα, ημέρα, ακόμη και εβδομάδες Ωστόσο, δεν δίνουμε ιδιαίτερη σημασία και δεν μας δημιουργούν ανησυχία, επομένου σιγά-σιγά ατονούν και εξαφανίζονται. Ομάδα επιστημόνων που ασχολείται με την ΙΨΔ υποστηρίζει ότι οι ασθενείς μ’ αυτή τη διαταραχή αγχώνονται υπερβολικά και βιάζονται να απαλλαγούν από το συναίσθημα τού άγχους-δυσφορίας, ως αποτέλεσμα της νοητικής επεξεργασίας των ιδεών αυτών.

Από την επιστημονική ομάδα του Καθηγητή Ψυχιατρικής Νίκου Βαιδάκη
Ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει αυτή η επεξεργασία, φαίνεται να οδηγεί ή συμβάλλει στην ασθένεια.
 Ερώτηση: Τι είναι η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή;
Απάντηση: Εισβολή ιδεών που οδηγεί σε καταναγκαστική συμπεριφορά, δηλαδή:
•             Οι ιδεοληψίες είναι ιδέες που «κολλάνε» στο μυαλό αθέλητα και προκαλούν δυσφορία, ένταση και αναστάτωση επειδή ερμηνεύονται με λάθος τρόπο.
•             Η δυσφορία υποχωρεί μόνον όταν το άτομο προβεί σε κάποια ενέργεια
ή πράξη που αισθάνεται την υποχρέωση να κάνει προκειμένου να ανακουφιστεί, δυστυχώς για τον ίδιο μόνο προσωρινά, γιατί η ιδέα επανέρχεται με την ίδια ή περισσότερη ένταση και δυσφορία και άρα πρέπει να ξαναγίνει ο ίδιος κύκλος που δεν τελειώνει.
Οι ιδεοληψίες προκαλούν άγχος και οι τελετουργίες ή οι αποφυγές συμβάλλουν στη βραχυπρόθεσμη μείωσή του και ουσιαστικά στη διαιώνιση του προβλήματος.
Χαρακτηριστικά σκέψηε ιδεοψυχαναγκαστικών ασθενών:
Το άιομο πιστεύει ότι οι σκέψεις ισοδυναμούν με πράξειε. Το να σκεφτεί κάτι κακό είναι σαν να το κάνει, δηλαδή το να υπάρχει η ιδεοληπτική σκέψη «Mήπως μαχαιρώσω το παιδί μου» είναι τόσο αδιανόητο όσο και η πράξη.
«Είναι καλύτερα να μη σκέφτομαι κακά πράγματα, γιατί αφού τα σκέφτομαι μπορεί και να τα κάνω»
«Αν σκέφτομαι κάτι κακό, μπορεί να χάσω τον έλεγχο και να καταλήξω να το κάνω»
«Το να σκέφτομαι κάτι κακό, είναι τόσο κακό όσο το να το κάνω»
Υπερεκτίμηση απειλής/Καταστροφολογία
Το άτομο θεωρεί όχι η πιθανότητα να του συμβεί αυτό που φοβάται είναι πολύ μεγαλύτερη απ’ ό,τι στην πραγματικότητα. Γίνεται η τρίχα τριχιά.
Υπερβολική υπευθυνότητα
Υπερεκτιμάται το κατά πόσο έχει δύναμη ή επιρροή να προκαλέσει κακό ή να προστατεύσει τους άλλους από κακό.
«Αν δεν σηκώνομαι το βράδυ να ελέγξω αν ο πατέρας μου αναπνέει στον ύπνο του, θα είμαι εγώ ολοκληρωτικά υπεύθυνη που δεν μπόρεσα να αποτρέψω το κακό»
Υπερ-σπουδαιότητα της σκέψης
Πιστεύει ότι και μόνο η παρουσία μιας σκέψης μαρτυρά το τι άνθρωπος είναι.
Λόγω του ότι πιστεύει ότι όλες οι σκέψεις είναι σημαντικές, το περιεχόμενό τους δείχνει την ποιότητα του χαρακτήρα του.«Αν έχω βίαιες ή ανήθικες σκέψεις, σημαίνει ότι είμαι βίαιος ή ανήθικος άνθρωπος
«Δεν θα είχα αυτές τιs σκέψεκ αν δεν υπήρχε κάποια αλήθεια σ’ αυτές»
Ψυχολογική θεραπεία
Η Ψυχολογική Θεραπεία Συμπεριφοράς θεωρείται η αποτελεσματικότερη μορφή ψυχολογικής θεραπείας γι’ αυτού του είδους τα προβλήματα. Ακόμη και στις περιπτώσεις εκείνες που τα ιδεοψυχαναγκαστικά συμπτώματα δεν υφίενται σε ικανοποιητικό βαθμό, μπορεί να βοηθήσει τους θεραπευόμενους να είναι λειτουργικοί και να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής.
Πλεονεκτήματα
•             Μαθαίνει στο άτομο πώς να διαχειρίζεται το πρόβλημά του και επομένως να γίνει ο θεραπευτής του εαυτού του.
•             Η βελτίωση διαρκεί περισσότερο από εκείνη που επιτυγχάνεται με τα φάρμακα. Μειονεκτήματα
•             Η ΙΓΘ απαιτεί ενεργό συμμετοχή και προσπάθεια από τον θεραπευόμενο και μερικοί άνθρωποι δεν είναι σε θέση να πληρώσουν αυτό το τίμημα. I’ αυτήν την περίπτωση θα μπορούσαν να βοηθηθούν σε πρώτη φάση με φάρμακα και συμπληρωματικά με την ψυχολογική θεραπεία.
Φαρμακευτική θεραπεία
Βασικά φάρμακα αντιμετώπισης είναι ία αντικαταθλιπτικά.
Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας έξι αντικαταθλιπτικά φάρμακα, θεωρούνται πρώτης επιλογής για τη θεραπεία της 1ΨΔ.
Δεν γνωρίζουμε τον ακριβή τρόπο δράσης των φαρμάκων αυτών, ωστόσο εμπειρικά έχει διαπιστωθεί ότι βοηθούν.
Πλεονεκτήματα
Βοηθούν γρήγορα, ενεργοποιώντας τις νευροδιαβιβαστικές ουσίες (σεροτονίνη, νορεπινεφρίνη).
Δεν έχουν διαπιστωθεί σοβαρές ενδείξεις σωματικής εξάρτησης.
Μειονεκτήματα
Έχουν ανεπιθύμητες ενέργειες π.χ, κεφαλαλγία, ξηροστομία, δυσκοιλιότητα, σεξουαλικά προβλήματα, αύξηση βάρους κ.ά.
Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα υποτροπής μετά τη διακοπή τους.
Μικτή θεραπεία
Υπάρχουν μελέτες που υποστηρίζουν, πως ο συνδυασμός φαρμακοθεραπείας - Ψυχολογικής Θεραπείας Συμπεριφοράς είναι ιδιαίτερα ωφέλιμος σε πολλές περιπτώσεις ατόμων με ΙΨΔ διαταραχή.