Η
ερωτική διάθεση στα ζευγάρια είναι πολλές φορές συνδυασμένη με την
οικονομική πορεία τους. Είναι κάτι πολύ ενοχλητικό να αναφέρομαι στην
επίδραση των οικονομικών των ζευγαριών στην σεξουαλική τους ζωή, αφού
αυτό παραπέμπει ευθέως σε πορνικές σχέσεις, που η οικονομική συναλλαγή
είναι ο αποκλειστικός λόγος προσφοράς σεξ.
Από τον συγγραφέα και ψυχοθεραπευτή Δημήτρη Καραγιάννη.
Είναι
πολύ συχνό, αλλά πάντα επώδυνο, ερωτικές σχέσεις που ξεκίνησαν με
καλούς όρους, να τραυματίζονται, πολλές φορές θανατηφόρα, από τα
οικονομικά ζητήματα.
Οι
οικονομικές δυσκολίες αυξάνουν τις συγκρούσεις στο ζευγάρι. Η
οικονομική πίεση οδηγεί σε απομάκρυνση των συντρόφων και στην
δημιουργία έντασης, καθώς κύρια χάνεται η τρυφερότητα και η ζεστασιά στη
σχέση και κυριαρχεί η ένταση και η επιθετικότητα. Όταν οι οικονομικές
δυσκολίες εδράζονται σε μια μακρόχρονη ανεργία, τότε κυριαρχούν τα
αισθήματα του αδιέξοδου, της απογοήτευσης, της απώλειας αυτοεκτίμησης,
της ντροπής και της κατάθλιψης που επιβαρύνουν το συναισθηματικό
μικροκλίμα της συντροφικής σχέσης.
Ο
μύθος της Λυσιστράτης που οι γυναίκες αρ- νήθηκαν να έχουν ερωτικές
σχέσεις με τους συντρόφους τους μέχρι να σταματήσουν τον πόλεμο, σήμερα
αναβιώνει στην άρνηση σεξουαλικής σχέσης, όσο ο άντρας αρνείται κάποια
αγορά ή όσο το ποσό που δίνει για τα έξοδα της οικογένειας είναι
ανεπαρκές, κατά την κρίση της γυναίκας.
Η
απώλεια της εκτίμησης που νιώθει ο άντρας εκ μέρους της γυναίκας του
τον οδηγεί σε αρνητικές σκέψεις, κατά πόσο είναι αγαπητός γι’ αυτό που
είναι ή για τα χρήματα που φέρνει.
Το
χρήμα ως πηγή ισχύος στη σχέση. Ζευγάρια που ο άντρας είχε τη δύναμη
λόγω χρήματος ένιωθε την ασφάλεια ότι η γυναίκα του δεν θα τολμούσε να
του σχολιάσει συμπεριφορές που δεν της άρεσαν.
Ο διαχειριστής των οικονομικών είναι και το αφεντικό της σχέσης. Αυτός που διαχειρίζεται τα οικονομικά
ελέγχει και την ιεράρχηση των προτεραιοτήτων και επομένως ορίζει και
την ζωή της οικογένειας; Η διαμάχη για τα οικονομικά καθρεφτίζει τη
διαμάχη για την εξουσία στο ζευγάρι. Δημιουργούνται άτυπες κυβερνήσεις
και άτυπες αντιπολιτεύσεις.
Τίθενται
τα θέματα συγκρουσιακά. Μπορεί να είναι άλλος αυτός που παράγει και
άλλος αυτός που καταναλώνει; Αλληλοκατηγορούνται με χαρακτηρισμούς που
ορίζεται ο ένας ως επιπόλαιος και σπάταλος και ο άλλος ως άμετρα
συντηρητικός και τσιγγούνης.
Τίθενται
ερωτήματα με τη μορφή διλημμάτων. Είναι δυνατόν να έχουν τα ίδια
δικαιώματα στη διαχείριση των οικονομικών οι δύο, άσχετα αν είναι ο
άνδρας ή η γυναίκα, αφού ο ένας συνεισφέρει όχι απλώς περισσότερα, αλλά
πολλαπλάσια του άλλου συντρόφου; Πώς κάποιοι που δεν εργάζονται,
θεωρούν δικαίωμά τους να είναι εκείνοι που θα έχουν την ευθύνη των
οικονομικών του ζευγαριού;
Πώς
μπορεί να νιώθουν γυναίκες που εμπιστεύτηκαν τα χρήματα της
καθημερινής τους εργασίας στον άνδρα τους και αυτός τα έχασε με το να
κάνει ασύνετα ανοίγματα και επιχειρήσεις που ήλπι- ζε ότι θα του
αποδώσουν και βρέθηκε να χάνει τα πάντα; Η γυναίκα να νιώθει ότι όχι
μόνο δεν συνεισφέρει ο άνδρας της, αλλά είναι και ο αίτιος της
οικονομικής καταστροφής τους;
Και
πώς νιώθει ο άνδρας όταν η γυναίκα του δεν έχει διάθεση για σεξουαλική
συνεύρεση, επειδή είχε μια οικονομική αποτυχία και εκείνη τού στερεί την
αντίστοιχη απόλαυση;
Με
αφορμή την οικονομική κρίση αλλάζει δραματικά η δυναμική της σχέσης
στα ζευγάρια όπου οι οικονομικές παροχές έπαιζαν σημαντικό ρόλο στην
ισορροπία τους. Άντρες «παντοδύναμοι» βουλιάζουν και «άψογες» γυναίκες
χάνουν κάθε ίχνος ευπρέπειας. Τα χρήματα κάλυπταν την απουσία σεβασμού,
εκτίμησης, αγάπης και, όταν χάθηκαν, εμφανίστηκαν όλα τα προβλήματα
που υπέβοσκαν, με πολύ πιο δραματικό τρόπο.
Ο
πολιτισμός κάποιων ήταν μόνο καταναλωτικός και όταν χάθηκε η δυνατότητα
να αγοράζουν τα καταναλωτικά υλικά, καταναλώνουν τον σύντροφο,
καννιβαλίζοντάς τον. Όταν ο σύντροφος ήταν μια βιτρίνα για τους άλλους
και όχι μια μυστική δύναμη ζωής, μια θαλπωρή, μια πολύτιμη αγκαλιά και
μια πηγή έμπνευσης, τότε, όταν το μαγαζί κατέρ- ρευσε και δεν είχε τι να
πωλήσει, η βιτρίνα έμεινε άδεια και δίχως νόημα.
Οι
αγορασμένες σχέσεις είναι πορνικές, ακόμη και αν τυπικά υφίσταται ο
γάμος. Είναι πορνικές γιατί, όπως στην πορνεία, ο έρωτας είναι απών και
μόνο η οικονομική συναλλαγή επιτρέπει την στιγμιαία προσέγγιση.
Στα πλαίσια της εργασίας μου με εισαγγελικές παραγγελίες
για την εκτίμηση των συνθηκών και των προσωπικοτήτων πρώην συζύγων που
αλληλο- κατηγορούνται για σεξουαλικές ή σωματικές κακοποιήσεις των
ίδιων και των παιδιών τους, έχω αναρωτηθεί όχι για τους λόγους που
ζητούν διαζύγιο, αλλά για τους λόγους που τους επέλεξαν και για τους
λόγους που δεν τους χώρισαν πολύ πιο πριν.
Τα
στοιχεία υπήρχαν και εκείνοι τα συγκέντρωναν, αλλά αδρανούσαν. Έβλεπαν
το κακό να διαδραματίζεται μπροστά τους και εύρισκαν παράλογες
δικαιολογίες ή προσποιούντο ότι πίστευαν τις δικαιολογίες των συντρόφων
τους. Αλλά δεν έφευγαν. Δεν κατήγγελλαν. Και πότε το θυμήθηκαν; Όταν
σταμάτησε η οικονομική παροχή.
Και
ποιο είναι το σημαντικό στοιχείο που διαπραγματεύονται στην παροχή
επιμέλειας και γονικής μέριμνας και στους όρους επικοινωνίας; Τα
οικονομικά. Όταν η οικονομική δοσοληψία είναι ικανοποιητική, τότε
αίρουν τις μηνύσεις, τις καταγγελίες και τις επιφυλάξεις τους και
νιώθουν δικαιωμένοι.
Μια
εναλλακτική μορφή δουλεμπορίου, προαγωγής ή ομηρείας με θύμα τα παιδιά
και με μοναδικό μίζερο στόχο την συγκέντρωση χρημάτων που υποτίθεται
ότι θα τους προσφέρει ποιότητα ζωής. Η ζωή όμως που χτίζεται σε τέτοια
εξευτελιστική μιζέρια, ποια τύχη μπορεί να έχει;
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα στο βιβλίο " Έρωτας Όλα ή τίποτα" Εκδόσεις Αρμός.