Οι φίλοι και η οικογένεια μπορεί να βοηθήσουν το άτομο να ξεπεράσει τον χωρισμό και να συνεχίσει τη ζωή του, αλλά τους πρώτους μήνες φαίνεται να μην «υπάρχει γιατρειά».
«Γιατί πονάω τόσο πολύ?», «Γιατί τα δύο φύλα αντιμετωπίζουν διαφορετικά τον χωρισμό?», «Πότε θα τον ξεπεράσω?»
Το άρθρο επιμελήθηκε η Ειρήνη Καλαϊτζίδου, Σύμβουλος Στρες, επιστημονική συνεργάτιδα του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών
Οι επιστήμονες μας απαντούν… Χωρισμός και εγκέφαλος
Μελέτη σε ανύπαντρα ζευγάρια μας δίνει κάποιες απαντήσεις ως προς το γιατί αυτά τα γεγονότα είναι τόσο οδυνηρά. Ο ερευνητής Edward Smith, γνωσιακός νευροεπιστήμονας στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια και οι συνεργάτες του, αναζήτησαν συμμετέχοντες για την έρευνα μέσω αναρτήσεων στο διαδίκτυο, όπου ζητούσαν άτομα που είχαν βιώσει έναν ανεπιθύμητο χωρισμό το τελευταίο 6μηνο. Χρησιμοποιώντας fMRI (λειτουργική μαγνητική τομογραφία), οι ερευνητές αξιολόγησαν ποιες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται όταν οι συμμετέχοντες έβλεπαν τις φωτογραφίες του πρώην συντρόφου τους και ταυτόχρονα τους ζητήθηκε να σκεφτούν τις εμπειρίες που είχαν μοιραστεί με το ταίρι τους. Στην δεύτερη φάση του πειράματος τους έδειξαν φωτογραφίες φίλων τους και στο τελευταίο στάδιο εκτέθηκαν σε σωματικό πόνο με καυτό νερό στο χέρι.
Οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι στον σωματικό πόνο και στην σκέψη του πρώην συντρόφου τους ενεργοποιήθηκαν οι ίδιες εγκεφαλικές περιοχές, κάτι που δεν έγινε με τις φωτογραφίες φιλικών προσώπων.
Ο εγκέφαλός μας φαίνεται να επεξεργάζεται τον χωρισμό παρόμοια με τον σωματικό πόνο. Μπορεί να υπάρχει μια εξελικτική εξήγηση για αυτό… Όταν αισθανόμαστε πόνο, ο εγκέφαλος μας προειδοποιεί ότι υπάρχει φυσικός κίνδυνος ή βλάβη ώστε να λάβουμε προστατευτικά μέτρα. Στο ζωικό βασίλειο, είναι πολύ πιο πιθανόν να αποφευχθεί η αρπαγή από κάποιο ζώο όταν είναι σε αγέλη, παρά όταν είναι μόνο του, ως εκ τούτου η κοινωνική απόρριψη μπορεί να είναι μια πραγματική απειλή για τη φυσική επιβίωση. Εάν αυτό συμβαίνει και στους ανθρώπους θα μπορούσε εν μέρει να εξηγηθεί γιατί είναι τόσο δύσκολο για πολλούς ανθρώπους να προχωρήσουν τη ζωή τους μετά από έναν χωρισμό.
Διαφυλικές διαφορές
Στο πως αντιμετωπίζουν τα δύο φύλλα τον χωρισμό φαίνεται να υπάρχει μία σημαντική διαφορά. Οι άνδρες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αποσπάσουν την προσοχή τους με διάφορες ασχολίες και να αποφύγουν τον συναισθηματικό πόνο, ενώ οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να κατακλυστούν από έντονα αρνητικά συναισθήματα και σκέψεις. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή οι γυναίκες κοινωνικά έχουν αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη όσων αφορά το κομμάτι «σχέσεις».
Έμμονες ιδέες και πόθος
Οι άνθρωποι που έχουν πρόσφατα απορριθφεί από τους συντρόφους τους συχνά αναπτύσσουν βασανιστικές σκέψεις. Αυτές οι σκέψεις ή τα συναισθήματα της απώλειας μπορεί να προκληθούν από αναμνήσεις, μέρη και καταστάσεις που μέχρι τώρα συνήθιζαν να πηγαίνουν και να κάνουν μαζί με τον μέχρι τώρα σύντροφό τους. Πρόσφατη έρευνα παρέχει κάποια ένδειξη ότι μπορεί να υπάρχει βιολογική εξήγηση για αυτόν τον πόθο που νιώθει το άτομο για τον πρώην. Ο Lucy Brown, Ph.D., καθηγητής στο Τμήμα Νευρολογίας στο Albert Einstein College of Medicine και οι συνεργάτες τους μέσω fMRI παρατήρησαν ότι σε άτομα που δεν έχουν ξεπεράσει τον χωρισμό τους μένουν ανενεργές οι περιοχές που σχετίζονται με την ανταμοιβή και τα κίνητρα, κάτι που παρατηρείτε και σε τοξικομανείς που δεν έχουν πάρει την δόση τους. Οι χωρισμένοι δηλαδή παρουσιάζουν την ίδια λαχτάρα για τον πρώην τους με αυτή που παρουσιάζει ένα εθισμένο άτομο για το ναρκωτικό!
Η «επάνοδος»
Παρά τον βραχυπρόθεσμο πόνο του χωρισμού, μελέτες δείχνουν ότι οι περισσότεροι νέοι νιώθουν αρκετά καλύτερα μετά από 10 εβδομάδες. Επίσης, άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι ο «εθισμός» που νιώθει το άτομο για τον μέχρι τώρα σύντροφό του, ο πόνος της «απώλειας» του και η επιθυμία για τον πρώην φαίνεται να εξασθενεί όσο περνάει ο καιρός.
