Αύξηση κατά 40% παρουσιάζει ο
αριθμός των Θεσσαλονικέων που «δένονται» με τη ζώνη ασφαλείας του
αυτοκινήτου τους, όπως καταγράφεται σε μελέτη που διενεργήθηκε....
από το 2003 έως το 2011 και προκύπτει
ότι, το συνολικό ποσοστό χρήσης ζώνης ασφαλείας αυξήθηκε από 36,2% το
2003, σε 61,0% το 2011.
Πρόκειται για εργασία που βασίζεται σε
διαχρονικές παρατηρήσεις της χρήσης ζώνης ασφαλείας σε συγκεκριμένες
θέσεις της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης όπου πραγματοποιήθηκαν
τέσσερις περίοδοι παρατηρήσεων, μεταξύ 2003 και 2011 και έγινε ανάλυση
με βάση το φύλο, τη θέση των ατόμων στο όχημα (οδηγός ή συνοδηγός), την
κατηγορία οχήματος (επιβατικό ή επαγγελματικό) και τη θέση μέτρησης.
Η μελέτη διενεργήθηκε από το Τμήμα
Πολιτικών Έργων Υποδομής, της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών του
Αλεξάνδρειου Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Θεσσαλονίκης, με
επιβλέποντες τους πολιτικούς μηχανικούς- συγκοινωνιολόγους, Θεόδωρο
Νάτσινα και Ορέστη Τσολάκη και την Δέσποινα Δημητριάδου, μηχανικό έργων
υποδομής
Όπως εξηγούν οι μελετητές, οι μετρήσεις
κάθε περιόδου πραγματοποιήθηκαν στις ίδιες θέσεις και επιτρέπουν την
παρακολούθηση της εξέλιξης της χρήσης, της συμπεριφοράς επιβατών,
ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους καθώς και της επίδρασης της αλλαγής
του Κ.Ο.Κ. το 2007. Οι παρατηρήσεις έγιναν από εκπαιδευμένο προσωπικό,
σε συγκεκριμένους σηματοδοτούμενους κόμβους όπου καταγράφονταν η χρήση
ζώνης στις μπροστινές θέσεις στα οχήματα που κινούνταν στην,
πλησιέστερη στο κράσπεδο λωρίδα κυκλοφορίας, με διάρκεια μιας ώρας σε
κάθε θέση. Η επιλογή των θέσεων έγινε ώστε να υπάρχουν δεδομένα από
διαφορετικές κατηγορίες οδών και περιοχών.
Σύμφωνα με την έρευνα, σε όλες τις
περιόδους, το ποσοστό χρήσης ήταν μεγαλύτερο στα επιβατικά σε σχέση με
τα επαγγελματικά οχήματα. Συγκεκριμένα, στα επιβατικά το ποσοστό
αυξήθηκε από 39,2% το 2003, σε 61,0% το 2011 (αύξηση 56%), ενώ στα
επαγγελματικά, από 13,8% το 2003, σε 26,9% το 2011 (αύξηση 94%).
«Η εκτίμηση χρήσης ζώνης ασφαλείας σε
επαγγελματικά οχήματα παρουσιάζει ιδιαίτερα προβλήματα, επειδή υπάρχουν
σημαντικές εξαιρέσεις στην υποχρέωση χρήσης, όπως για οδηγούς εφόσον
κινούνται εντός της περιμετρικής τους ζώνης και για οδηγούς οχημάτων
που κάνουν συνεχείς στάσεις . Συνεπώς, καθίσταται δύσκολος, από τους
παρατηρητές στο πεδίο, ο προσδιορισμός κατάταξης των επαγγελματικών
οχημάτων στις εξαιρέσεις. Η μόνη κατηγορία που είναι εύκολο να
προσδιορισθεί είναι των οδηγών ταξί, οι οποίοι εξαιρέθηκαν των
παρατηρήσεων» διευκρινίζει στο ΑΜΠΕ ο Θεόδωρος Νάτσινας.
Γυναίκες με ζώνη ασφαλείας
Σταθερά υψηλότερα ποσοστά, με βάση το
φύλο των επιβαινόντων, παρουσιάζουν οι γυναίκες οι οποίες φορούν ζώνη
ασφαλείας σε ποσοστό 71,0% για το 2011, σε σχέση με τους άντρες που
είναι στο 53,1%.
Ως προς το συνολικό ποσοστό χρήσης, η
μελέτη κατέγραψε ποσοστά 39,2% το 2003, 53,6% το 2007, 50,6% το 2009
και 61,0% το 2011, αρκετά υψηλότερα σε σχέση με τα αποτελέσματα του
1996 και 1998, τα οποία ήταν 19% και 27% αντίστοιχα.
Πάντως, σύμφωνα με τον κ.Νάτσινα, η
συνεχής αύξηση του συνολικού ποσοστού χρήσης με ενιαίο ετήσιο ρυθμό
περίπου 2,5%, πιθανόν να οφείλεται στη βελτίωση της τεχνολογίας των
καινούριων αυτοκινήτων (συστήματα υπενθύμισης), στην καλύτερη
πληροφόρηση/ενημέρωση μέσω διαδικτύου ή στην εκπαίδευση των νέων
οδηγών.
Συμπερασματικά, οι μελετητές
υπογραμμίζουν ότι, παρόλο που υπάρχει μια αυξητική διαχρονική τάση
χρήσης της ζώνης ασφαλείας στη Θεσσαλονίκη, εν τούτοις το ποσοστό
παραμένει χαμηλό σε σχέση με άλλες περιοχές στην Ευρώπη.
«Στόχος πρέπει να είναι το ποσοστό
χρήσης να φτάσει τα επίπεδα των χωρών όπου κυμαίνονται πάνω από 90%. Αν
ήταν δυνατό να διατηρηθεί το ετήσιο ποσοστό αύξησης που καταγράφθηκε
από την παρούσα μελέτη (2,5% ετησίως), θα απαιτούνταν δεκαετίες για την
επίτευξη αυτού του στόχου και επομένως, χρειάζεται να ενταθεί η
προσπάθεια για περαιτέρω αύξηση της χρήσης» σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Επίσης, αυτό που προκύπτει από την
μελέτη, είναι ότι υπάρχει πολύ μεγάλο εύρος ποσοστών χρήσης ανάλογα με
την τοποθεσία, το οποίο κυμαινόταν μεταξύ 47% και 74% (μετρήσεις του
2011). Τα χαμηλότερα ποσοστά παρατηρήθηκαν σε δευτερεύουσες οδούς, με
σημαντική τοπική κυκλοφορία, γεγονός που υποδεικνύει ότι οι προσπάθειες
έντασης της αστυνόμευσης της χρήσης ζώνης δεν πρέπει να περιορίζονται
στα κύρια υπεραστικά οδικά δίκτυα, όπως σήμερα, αλλά να ενταθούν μέσα
στις αστικές περιοχές και να συμπεριλαμβάνουν σημεία σε δευτερεύουσες
οδούς.
Η συγκεκριμένη μελέτη παρουσιάσθηκε στο
5ο Συνέδριο Οδικής Ασφάλειας που διοργανώθηκε πριν από λίγες μέρες στο
Βόλο από το Ινστιτούτο Βιώσιμης Κινητικότητας & δικτύων μεταφορών
του Εθνικού Κέντρου Ερευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ).
