της Αθανασίας Μπίδιου
abidiou@voria.gr
Sold out έγινε η παραγωγή 600 τόνων ψιλής φακής του Βοίου Κοζάνης το 2011, ενώ με το δεξί μπήκε και το 2012 για τα Προϊόντα Γης Βοϊου, της εταιρείας που δημιούργησαν το 2009 επτά νέοι αγρότες της περιοχής με στόχο την παραγωγή, συσκευασία και εμπορία οσπρίων με ονοματεπώνυμο.
Στην περιοχή του Βοΐου καλλιεργούνταν τις τελευταίες δεκαετίες σε περιορισμένη κλίμακα όσπρια και κυρίως φακή, γνωστή για την ποιότητά της που πουλιόταν χύμα στις λαϊκές αγορές. Το 2009 και μετά την κατάρρευση της καλλιέργειας καπνού μια ομάδα παραγωγών από το Βόιο προχωρά σε μια προσπάθεια αναγέννησης των οσπρίων και δη της φακής. H εταιρεία Προϊόντα Γης Βοϊου κατοχυρώνει την ονομασία προέλευσης των προϊόντων αυτών, τα οποία έως τώρα πωλούνταν χύμα στις λαϊκές ή αναμειγνύονταν με όσπρια άλλων περιοχών με αποτέλεσμα να «χάνονται» στην αγορά. Δημιούργησε, εξάλλου, πρότυπο εργαστήριο έξω από το Τσοτύλι με την υλοποίηση επένδυσης ύψους 1,2 εκατ. ευρώ όπου γίνεται η επεξεργασία και η συσκευασία της φακής, που η εταιρεία αγοράζει σε προνομιακή τιμή από τους παραγωγούς της Κοζάνης.
Το 2012 η καλλιέργεια της ψιλής φακής στην περιοχή του Βοϊου θα φθάσει τα 8.500 στρέμματα καταλαμβάνοντας τη μεγαλύτερη έκταση στην Ελλάδα στη συγκεκριμένη καλλιέργεια από 4.500 στρέμματα πέρσι, ενώ πλέον έχει συγκροτηθεί μια ισχυρή ομάδα παραγωγών που φθάνει τα 90 άτομα. Αξίζει να σημειωθεί ότι όταν ξεκίνησε η προσπάθεια της εταιρείας Προϊόντα Γης Βοϊου οι καλλιεργητές δεν ξεπερνούσαν τους δέκα.
Όπως τονίζει στη Voria.gr ο ο γεωπόνος, περιφερειακός σύμβουλος της Δυτικής Μακεδονίας και ένας από τους δημιουργούς της Προϊόντα Γης Βοϊου, Γιάννης Παπαϊορδανίδης, η εταιρεία δεν προλαβαίνει να απαντά σε ενδιαφερόμενους, κυρίως νέους από τη Θεσσαλονίκη που θέλουν να επιστρέψουν στο χωριό και να γίνουν καλλιεργητές. «Tο πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούμε να τους υποστηρίξουμε. Οι τράπεζες δεν δίνουν δάνεια και οι αγρότες δεν μπορούν να καλύψουν εύκολα το υψηλό κόστος. Πρέπει να υπάρχει η πολιτική βούληση να στηριχθεί η αγροτική παραγωγή και η μεταποίηση», εξηγεί ο κ.Παπαϊορδανίδης.
Οι 600 τόνοι ψιλής φακής του 2011 είναι σοδειά ρεκόρ για τα δεδομένα της χώρας, καθώς η ετήσια παραγωγή φακής σε όλη την Ελλάδα δεν ξεπερνά τους 2.000 τόνους με το 92% της φακής που να καταναλώνουμε να είναι εισαγόμενο. Η παραγωγή του 2011 κατευθύνθηκε στις αγορές της Αθήνας, της Ηπείρου, της Θεσσαλίας, της Στερεάς Ελλάδας και λιγότερο της Θεσσαλονίκης. Μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει και από το εξωτερικό, καθώς η φακή Βοϊου είναι υψηλής ποιότητας, ωστόσο, η παραγωγή δεν φθάνει ακόμη για να καλύψει τη ζήτηση.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, η δυναμική της περιοχής του δήμου Τσοτυλίου με το σωστό προγραμματισμό μπορεί πολύ εύκολα να αγγίξει τα 20.000 στρέμματα καλλιέργειας φακής σε ορίζοντα πενταετίας. «Σκοπός μας είναι να εξελιχθεί η Δυτική Μακεδονία σε κέντρο παραγωγής οσπρίων. Στην περιοχή μας έχουμε τους γίγαντες Πρεσπών, τα φασόλια Καστοριάς, την ψιλή φακή Βοϊου. Ακόμη, ενισχύουμε την παραγωγή ρεβυθιού και των μέτριων φασολιών, από τα οποία είχαμε κάποιες μικροποσότητες το 2011», υπογραμμίζει ο κ.Παπαϊορδανίδης. Οι δυνατότητες για την παραγωγή οσπρίων στην περιοχή είναι τεράστιες δεδομένου ότι οι επιδοτήσεις βαίνουν μειούμενες και το ενδιαφέρον για εναλλακτικές καλλιέργειες αυξάνεται.
Πέρσι η Προϊόντα Γης Βοϊου πλήρωσε τους καλλιεργητές με 85-90 λεπτά/κιλό, ενώ για το 2012 ήδη έχει κλείσει τιμή αυξημένη κατά 15-20 λεπτά/κιλό. Εάν οι καιρικές συνθήκες είναι καλές η μέση στρεμματική απόδοση μπορεί να φθάσει και τα 120-130 κιλά.
Η φακή καλλιεργείται σε υψόμετρο 850 μέτρων στην περιοχή του Βοϊου. Η σπορά γίνεται δυο φορές το χρόνο αρχές Νοεμβρίου και τέλος Μαρτίου, ενώ η συγκομιδή πραγματοποιείται στο τέλος Ιουλίου.
