Σελίδες

Thessaloniki video tour

22/11/11

Ξεχωριστές νοητικές λειτουργίες η προσοχή και η επίγνωση


Μια νέα σειρά από εγκεφαλικές απεικονίσεις, στις οποίες καθοριστικό ρόλο έπαιξε το εργαστήριο ενός ελληνικής καταγωγής επιστήμονα στη Γερμανία, έρχονται να διαχωρίσουν οριστικά δύο νοητικές λειτουργίες που φαίνονται στενά δεμένες μεταξύ τους: την προσοχή και την επίγνωση.

Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Βιολογικής Κυβερνητικής Μαξ Πλανκ στο Τίμπινγκεν, με επικεφαλής τον Νίκο Λογοθέτη και τους Ιάπωνες συνεργάτες του Μασατάκα Βατανάμπε (πανεπιστήμιο του Τόκιο) και Γιουσούκε Μουραγιάμα, σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες από το ιαπωνικό Ινστιτούτο Επιστήμης του Εγκεφάλου RIKEN, χρησιμοποίησαν την τεχνική της λειτουργικής μαγνητικής απεικόνισης. Η τεχνική αυτή μετρά τη νευρωνική δραστηριότητα του εγκεφάλου με βάση το επίπεδο του οξυγόνου στο αίμα.

Οι επιστήμονες εστίασαν την έρευνά τους στον πρωτογενή οπτικό φλοιό, καθώς προηγούμενες συμπεριφορικές μελέτες είχαν δείξει ότι είναι δυνατό να υπάρχει οπτική επίγνωση χωρίς προσοχή και, αντίθετα, προσοχή χωρίς επίγνωση. Ποτέ, όμως, έως τώρα δεν είχε υπάρξει πειραματική επιβεβαίωση σε επίπεδο νευροαπεικόνισης ότι όντως οι δύο αυτές ζωτικές νοητικές διαδικασίες δεν πάνε κατ’ ανάγκη «χέρι χέρι» κάθε στιγμή.

Στην καθημερινή ζωή, η προσοχή και η επίγνωση φαίνονται σχεδόν «δίδυμες». Όταν για παράδειγμα κάποιος προσέχει μία κίνηση στα δεξιά του οπτικού πεδίου του, ταυτόχρονα αποκτά επίγνωση γι’ αυτή. Η νέα γερμανο-ιαπωνική έρευνα, με ελληνικό «χρώμα» έδειξε για πρώτη φορά πειραματικά ότι τελικά ο πρωτογενής οπτικός φλοιός, η περιοχή όπου αρχίζει στον εγκέφαλο η επεξεργασία ενός οπτικού ερεθίσματος, ενεργοποιείται μόνο από την προσοχή, χωρίς κατ’ ανάγκη να υπάρχει και επίγνωση του οπτικού ερεθίσματος. Επιβεβαιώνεται, έτσι, ότι η προσοχή και η επίγνωση επιδρούν με διαφορετικό τρόπο -και σε διαφορετικό χρόνο- στα εγκεφαλικά κύτταρα, δηλαδή τους νευρώνες.

Η εν λόγω μελέτη τους δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Science».




zougla.gr