Τα
τελευταία χρόνια στον τομέα της αθλητικής διατροφής έχουν προστεθεί
ένας μεγάλος αριθμός βοηθημάτων, συμπληρωμάτων, καθώς και βοτάνων που
υπόσχονται ότι μεγιστοποιούν την αθλητική απόδοση.
«Η βέλτιστη διατροφή προάγει την αθλητική απόδοση και την ανάνηψη από την έντονη προπόνηση», δηλώνουν στην κοινή επίσημη θέση τους οι Αμερικάνικοι Σύλλογοι Διαιτολόγων, οι Διαιτολόγοι του Καναδά και το Αμερικάνικο Κολέγιο Αθλητικής Ιατρικής.
Συστήνεται η κατάλληλη επιλογή τροφίμων και υγρών, αλλά και η κατάλληλη επιλογή του χρόνου πρόσληψής τους για τη βέλτιστη υγεία και την απόδοση κατά την άσκηση.
Κατά τη διάρκεια προπονητικών περιόδων υψηλής έντασης είναι απαραίτητο να καταναλώνεται επαρκής ενέργεια για τη διατήρηση του σωματικού βάρους, τη θωράκιση της υγείας και τη μεγιστοποίηση των προσαρμογών τις προπόνησης.
Μειωμένη ενεργειακή πρόσληψη μπορεί να επιφέρει απώλεια μυικής μάζας, δυσλειτουργία του εμμηνορρυσιακού κύκλου τις γυναίκες, μείωση ή αδυναμία αύξησης τις οστικής πυκνότητας και αυξημένο κίνδυνο κόπωσης, τραυματισμού και ασθένειας.
Οι αθλητές που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ελλείψεων μικροθρεπτικών συστατικών είναι εκείνοι οι οποίοι περιορίζουν την ενεργειακή τους πρόσληψη ή χρησιμοποιούν δραστικές πρακτικές απώλειας βάρους, αποκλείουν μία ή περισσότερες ομάδες τροφίμων από το διαιτολόγιό τους ή καταναλώνουν δίαιτες πλούσιες σε υδατάνθρακες με χαμηλή πυκνότητα σε μικροθρεπτικά συστατικά.
Ένας άλλος στόχος είναι και η βελτίωση της μυϊκής μάζας τόσο στους αθλητές, όσο και στις αθλήτριες. Για το λόγο αυτό, αθλητές και προπονητές έχουν επιδοθεί στην αναζήτηση μεθόδων που σε συνδυασμό με την άσκηση θα προάγουν τον μυϊκό αναβολισμό. Οι στρατηγικές περιλαμβάνουν διατροφικές συστάσεις και συμπληρώματα.
Τι να προτιμήσεις
Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει σε έκρηξη στην έρευνα και το marketing των θρεπτικών συμπληρωμάτων. Δημοφιλείς διατροφικές στρατηγικές περιλαμβάνουν χορήγηση υδατανθράκων / πρωτεϊνών πριν και μετά την άσκηση, καθώς και διαιτητική συμπλήρωση με θρεπτικές ουσίες π.χ. πρωτεΐνες, γλουταμίνη, αμινοξέα διακλαδωμένης αλυσίδας, κρεατίνη, λευκίνη, β-υδροξύ-β-μεθυλβουτιρικό οξύ, χρώμιο, βόριο, άλατα βαναδίου κλπ.
Στην καθημερινή αθλητική δραστηριότητα, 'εργογόνο' θεωρείται κάθε μέσο που 'ξεφεύγει' από τις καθιερωμένες προπονητικές μεθόδους και στοχεύει στην βελτίωση της αθλητικής απόδοσης, πάνω και πέρα από τα όρια των αυθεντικών φυσικών ικανοτήτων του γνήσιου αθλητικού ταλέντου.
Απ' ότι φαίνεται έως σήμερα, τα περισσότερα από αυτά παρουσιάζουν τεκμηριωμένη αναποτελεσματικότητα ή είναι επικίνδυνα για την υγεία του αθλητή, παρ' ότι χρησιμοποιούνται ευρύτατα διεθνώς και υποστηρίζονται μέσα από την επιβλητική κυριαρχία του σύγχρονου διαφημιστικού marketing σε διεθνές επίπεδο.
Δυστυχώς, τα μη τεκμηριωμένα άρθρα και οι απατηλές διαφημίσεις αποτελούν συχνά τη βάση για την «πιστοποίηση» της αξίας ενός προϊόντος. Είναι δε αξιοσημείωτο, το γεγονός, ότι οι διαφημιστές κατά κανόνα χρησιμοποιούν πασίγνωστες προσωπικότητες του αθλητισμού, προκειμένου να καθιερώσουν τα προϊόντα τους στη συνείδηση του ενδιαφερόμενου αγοραστικού κοινού.
Αν και τα διαθέσιμα ερευνητικά στοιχεία δεν μπορούν να θεωρηθούν καταληκτικά, υπάρχουν ωστόσο πειστικές αναφορές (από έναν σημαντικότατο αριθμό ερευνών αξιόπιστης επιστημονικής στάθμης) σοβαρής αμφισβήτησης της υποτιθέμενης εργογόνου επίδρασης για τη συντριπτική πλειοψηφία των ουσιών μη φαρμακευτικής δράσης (dietary sprots supplements).
Συμπερασματικά, θεωρώ ότι είναι καθοριστικής σημασίας η συμβουλή του αθλητικού διαιτολόγου ο οποίος σε συνεργασία με τον ενδιαφερόμενο θα εξετάσουν από κοινού τις δημοφιλέστερες διατροφικές στρατηγικές και σε συνδυασμό με την προπόνηση, θα μπορέσουν να καταλήξουν στην κατάλληλη διατροφολογική αγωγή με στόχο την αύξηση των αθλητικών επιδόσεων.
«Η βέλτιστη διατροφή προάγει την αθλητική απόδοση και την ανάνηψη από την έντονη προπόνηση», δηλώνουν στην κοινή επίσημη θέση τους οι Αμερικάνικοι Σύλλογοι Διαιτολόγων, οι Διαιτολόγοι του Καναδά και το Αμερικάνικο Κολέγιο Αθλητικής Ιατρικής.
Συστήνεται η κατάλληλη επιλογή τροφίμων και υγρών, αλλά και η κατάλληλη επιλογή του χρόνου πρόσληψής τους για τη βέλτιστη υγεία και την απόδοση κατά την άσκηση.
Κατά τη διάρκεια προπονητικών περιόδων υψηλής έντασης είναι απαραίτητο να καταναλώνεται επαρκής ενέργεια για τη διατήρηση του σωματικού βάρους, τη θωράκιση της υγείας και τη μεγιστοποίηση των προσαρμογών τις προπόνησης.
Μειωμένη ενεργειακή πρόσληψη μπορεί να επιφέρει απώλεια μυικής μάζας, δυσλειτουργία του εμμηνορρυσιακού κύκλου τις γυναίκες, μείωση ή αδυναμία αύξησης τις οστικής πυκνότητας και αυξημένο κίνδυνο κόπωσης, τραυματισμού και ασθένειας.
Οι αθλητές που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης ελλείψεων μικροθρεπτικών συστατικών είναι εκείνοι οι οποίοι περιορίζουν την ενεργειακή τους πρόσληψη ή χρησιμοποιούν δραστικές πρακτικές απώλειας βάρους, αποκλείουν μία ή περισσότερες ομάδες τροφίμων από το διαιτολόγιό τους ή καταναλώνουν δίαιτες πλούσιες σε υδατάνθρακες με χαμηλή πυκνότητα σε μικροθρεπτικά συστατικά.
Ένας άλλος στόχος είναι και η βελτίωση της μυϊκής μάζας τόσο στους αθλητές, όσο και στις αθλήτριες. Για το λόγο αυτό, αθλητές και προπονητές έχουν επιδοθεί στην αναζήτηση μεθόδων που σε συνδυασμό με την άσκηση θα προάγουν τον μυϊκό αναβολισμό. Οι στρατηγικές περιλαμβάνουν διατροφικές συστάσεις και συμπληρώματα.
Τι να προτιμήσεις
Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει σε έκρηξη στην έρευνα και το marketing των θρεπτικών συμπληρωμάτων. Δημοφιλείς διατροφικές στρατηγικές περιλαμβάνουν χορήγηση υδατανθράκων / πρωτεϊνών πριν και μετά την άσκηση, καθώς και διαιτητική συμπλήρωση με θρεπτικές ουσίες π.χ. πρωτεΐνες, γλουταμίνη, αμινοξέα διακλαδωμένης αλυσίδας, κρεατίνη, λευκίνη, β-υδροξύ-β-μεθυλβουτιρικό οξύ, χρώμιο, βόριο, άλατα βαναδίου κλπ.
Στην καθημερινή αθλητική δραστηριότητα, 'εργογόνο' θεωρείται κάθε μέσο που 'ξεφεύγει' από τις καθιερωμένες προπονητικές μεθόδους και στοχεύει στην βελτίωση της αθλητικής απόδοσης, πάνω και πέρα από τα όρια των αυθεντικών φυσικών ικανοτήτων του γνήσιου αθλητικού ταλέντου.
Απ' ότι φαίνεται έως σήμερα, τα περισσότερα από αυτά παρουσιάζουν τεκμηριωμένη αναποτελεσματικότητα ή είναι επικίνδυνα για την υγεία του αθλητή, παρ' ότι χρησιμοποιούνται ευρύτατα διεθνώς και υποστηρίζονται μέσα από την επιβλητική κυριαρχία του σύγχρονου διαφημιστικού marketing σε διεθνές επίπεδο.
Δυστυχώς, τα μη τεκμηριωμένα άρθρα και οι απατηλές διαφημίσεις αποτελούν συχνά τη βάση για την «πιστοποίηση» της αξίας ενός προϊόντος. Είναι δε αξιοσημείωτο, το γεγονός, ότι οι διαφημιστές κατά κανόνα χρησιμοποιούν πασίγνωστες προσωπικότητες του αθλητισμού, προκειμένου να καθιερώσουν τα προϊόντα τους στη συνείδηση του ενδιαφερόμενου αγοραστικού κοινού.
Αν και τα διαθέσιμα ερευνητικά στοιχεία δεν μπορούν να θεωρηθούν καταληκτικά, υπάρχουν ωστόσο πειστικές αναφορές (από έναν σημαντικότατο αριθμό ερευνών αξιόπιστης επιστημονικής στάθμης) σοβαρής αμφισβήτησης της υποτιθέμενης εργογόνου επίδρασης για τη συντριπτική πλειοψηφία των ουσιών μη φαρμακευτικής δράσης (dietary sprots supplements).
Συμπερασματικά, θεωρώ ότι είναι καθοριστικής σημασίας η συμβουλή του αθλητικού διαιτολόγου ο οποίος σε συνεργασία με τον ενδιαφερόμενο θα εξετάσουν από κοινού τις δημοφιλέστερες διατροφικές στρατηγικές και σε συνδυασμό με την προπόνηση, θα μπορέσουν να καταλήξουν στην κατάλληλη διατροφολογική αγωγή με στόχο την αύξηση των αθλητικών επιδόσεων.
Αρχική δημοσίευση από τον Δημήτρη Γρηγοράκη στο logodiatrofis.gr.
