Τι κοινό έχουν οι παραπάνω φράσεις; Είναι μεταφορές. Τι είναι η μεταφορά; Όταν περιγράφετε κάτι σαν να είναι κάτι άλλο, δημιουργείτε μια μεταφορά. Οι μεταφορές είναι σαν σύμβολα: ένας γρήγορος τρόπος να πεις πολλά. Οι άνθρωποι χρησιμοποιούν διαρκώς μεταφορές για να περιγράψουν πώς αισθάνονται για διάφορα πράγματα.
Τα «Η ζωή είναι μια μάχη» και «Η ζωή είναι ρόδινη» είναι δύο μεταφορές και δύο πολύ διαφορετικοί τρόποι να βλέπει κάποιος τον κόσμο. Τι κάνει κάποιον να βλέπει τη ζωή σαν μια μάχη; Αν περιγράφετε τη ζωή με αυτόν τον τρόπο, ίσως πιστεύετε ότι οι άνθρωποι δυσκολεύουν ο ένας τον άλλον. Αν όμως λέτε ότι η ζωή είναι ρόδινη, μάλλον πιστεύετε ότι οι άνθρωποι περνάνε καλά!
Μεταφορές που κάνουν τη διαφορά
Πίσω από κάθε μεταφορά υπάρχουν διάφορα πιστεύω. Όταν επιλέγετε μια μεταφορά για να περιγράψετε τη ζωή σας ή μια κατάσταση, επιλέγετε και τα πιστεύω που υποστηρίζει. Γι’ αυτό πρέπει να προσέχετε πώς περιγράφετε τον κόσμο σας – στον εαυτό σας και στους άλλους.Δύο άνθρωποι που χρησιμοποιούν μεταφορές και τους οποίους θαυμάζω είναι ο ηθοποιός Μάρτιν Σιν και η γυναίκα του. Περιγράφουν την ανθρωπότητα σαν «μια γιγάντια οικογένεια». Έτσι, νιώθουν συμπόνια, ακόμα και για τους ξένους.
Θυμάμαι τότε που ο Μάρτιν μου είπε για το πώς άλλαξε η ζωή του πριν από μερικά χρόνια, όταν έκανε τα γυρίσματα της ταινίας «Αποκάλυψη τώρα». Μέχρι τότε αντιμετώπιζε τη ζωή με φόβο. Τώρα την αντιμετωπίζει σαν μια ενδιαφέρουσα πρόκληση. Γιατί; Η νέα του μεταφορά είναι «Η ζωή είναι ένα μυστήριο».
Τι ήταν αυτό που τον έκανε να αλλάξει μεταφορά; Ο έντονος πόνος. Τα γυρίσματα γίνονταν σε δυσμενείς συνθήκες στη ζούγκλα των Φιλιππινών. Μετά από μια ταραγμένη νύχτα, ξύπνησε το πρωί και συνειδητοποίησε ότι είχε πάθει σοβαρή καρδιακή προσβολή. Τμήματα του σώματός του είχαν μουδιάσει και παραλύσει. Σωριάστηκε στο πάτωμα και μόνο χάρη στη δύναμη της θέλησής του, σύρθηκε ως την πόρτα και κατάφερε να καλέσει βοήθεια.
Χάρη στις προσπάθειες του συνεργείου, των γιατρών και ενός πιλότου, ο Μάρτιν μεταφέρθηκε για νοσηλεία σε ένα νοσοκομείο. Η Τζάνετ έτρεξε αμέσως στο πλευρό του. Κάθε στιγμή που περνούσε, έχανε περισσότερο τις δυνάμεις του. Εκείνη αρνήθηκε να δεχτεί τη σοβαρότητα της κατάστασής του –ήξερε ότι ο Μάρτιν χρειαζόταν δύναμη–, έτσι του χαμογέλασε πλατιά και είπε: «Είναι μόνο μια ταινία, αγάπη μου! Μόνο μια ταινία!».
Ο Μάρτιν μου είπε ότι εκείνη τη στιγμή κατάλαβε ότι θα το ξεπερνούσε. Δεν μπορούσε να γελάσει, αλλά χαμογέλασε και με αυτό το χαμόγελο άρχισε να αναρρώνει. Τι σπουδαία μεταφορά! Στις ταινίες οι άνθρωποι δεν πεθαίνουν στ’ αλήθεια, σωστά; Σε μια ταινία, εσύ αποφασίζεις το αποτέλεσμα.
Σας ακούω βέβαια να λέτε: «Ωραία όλα αυτά, όμως αυτή τη στιγμή νιώθω εγκλωβισμένος». Υπέροχα! Απλώς βρείτε την πόρτα και ανοίξτε τη. «Ναι», μπορεί να πείτε, «αλλά κουβαλώ όλο το βάρος του κόσμου στις πλάτες μου». Ε τότε, αφήστε κάτω το βάρος και προχωρήστε!
Πώς περιγράφετε τον δικό σας κόσμο; Σαν μια δοκιμασία; Σαν έναν αγώνα; Κι αν ήταν χορός; Ή παιχνίδι; Ή ένας ολάνθιστος κήπος;
Αν η ζωή ήταν χορός, τι θα σήμαινε αυτό; Θα είχατε παρτενέρ, στιγμές γεμάτες χάρη και αρμονία. Κι αν η ζωή ήταν παιχνίδι; Θα ήταν διασκεδαστική· θα ήταν η ευκαιρία σας να παίξετε με άλλους ανθρώπους· θα σήμαινε ακόμα ότι θα είχε κανόνες – και νικητές. Κι αν η ζωή ήταν ολάνθιστος κήπος; Σκεφτείτε τα ζωηρά χρώματα, τα μεθυστικά αρώματα, τη φυσική ομορφιά! Θα απολαμβάνατε λίγο περισσότερο τη ζωή σε έναν τέτοιο κήπο;
