Καταναλώστε καλές θερμίδες, χάστε 3 κιλά!

Αν νομίζετε πως όλες οι θερμίδες που καταναλώνετε έχουν τον ίδιο αντίκτυπο στον οργανισμό σας και στα κιλά που παίρνετε, κάνετε λάθος. Νέες έρευνες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας έρχονται να μας αποδείξουν πως κάθετί που τρώμε επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο τον μεταβολισμό μας.

Γράφει ο Mark Hyman, MD, Διατροφολόγος

Όταν οι θερμίδες καίγονται σε εργαστήριο, είναι όλες οι ίδιες και απελευθερώνουν την ίδια ποσότητα ενέργειας. Δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε 1.000 θερμίδες φασολιών και σε 1.000 θερμίδες coca-cola-μέχρι να μεταβολιστούν.

Οι θερμίδες που τρώτε απορροφώνται με διαφορετικό ρυθμό και περιέχουν διαφορετικές ποσότητες ινών, υδατανθράκων, πρωτεϊνών, λίπους και θρεπτικών ουσιών- όλα αυτά μεταφράζονται σε διαφορετικά πολύπλοκα μεταβολικά μηνύματα που ελέγχουν το βάρος. Ίσως να μην μπορείτε να δείτε, να νιώσετε ή να μυρίσετε το μεταβολισμό, όπως και την αντίσταση του αέρα, αλλά επηρεάζει εξίσου τον τρόπο με τον οποίο καταναλώνονται οι θερμίδες στο σώμα σας.

Για παράδειγμα, η ζάχαρη από ένα αναψυκτικό περνά στο αίμα πολύ γρήγορα, ενώ η ίδια ποσότητα ζάχαρης από ένα φασόλι περνά στο αίμα πιο αργά. Αν πιείτε ένα αναψυκτικό και όλη η ζάχαρη που περιέχει περάσει γρήγορα στο αίμα σας, οι θερμίδες που δε χρησιμοποιείτε εκείνη τη στιγμή θα αποθηκευτούν σαν λίπος. Από την άλλη, αν φάτε φασόλια και η ζάχαρη που έχουν απορροφηθεί αργά, το σώμα έχει την ευκαιρία να χρησιμοποιήσει αυτές τις θερμίδες. Αυτό σημαίνει ότι θα καούν περισσότερες και θα αποθηκευτούν λιγότερες σαν λίπος. Επίσης, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας των φασολιών σε ίνες δε θα απορροφηθούν όλες οι θερμίδες.

Πρόσφατες μελέτες ανατρέπουν τη θεωρία πως όλες οι θερμίδες είναι ίδιες. Οι πλούσιες σε υδατάνθρακες δίαιτες που περιέχουν σάκχαρα που απορροφώνται γρήγορα αυξάνουν τα επίπεδα σακχάρου και ινσουλίνης προκαλώντας αύξηση βάρους, καθώς και τη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια, που οδηγούν σε λιπώδες ήπαρ, το οποίο με τη σειρά του προκαλεί επιπλέον αύξηση βάρους.

Οι καλές και οι κακές θερμίδες. 

Σε πρόσφατη μελέτη κορυφαίοι επιστήμονες, όπως ο δρ Ουόλτερ Γουίλετ και η ομάδα του από τον Οργανισμό Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, προσπάθησαν να διαπιστώσουν αν οι δίαιτες χαμηλών λιπαρών ή υδατανθράκων ήταν καλύτερες για την απώλεια βάρους. Το συμπέρασμα ήταν ότι το είδος των θερμίδων που καταναλώνετε επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό το βάρος που παίρνετε, γιατί τα διαφορετικά είδη τροφής μεταβολίζονται με διαφορετικό τρόπο.

Πιο συγκεκριμένα, για 12 εβδομάδες οι ερευνητές υπέβαλαν τους παχύσαρκους ασθενείς τους σε τρεις διαφορετικές δίαιτες, όλες προσεκτικά ελεγχόμενες, που χορηγούνταν καθημερινά από ένα συγκεκριμένο εστιατόριο. Η πρώτη ομάδα τρεφόταν με μια δίαιτα χαμηλών λιπαρών 1.500 θερμίδων (55% υδατάνθρακες, 30% λίπους, 15% πρωτεΐνες) για τις γυναίκες και 1.800 θερμίδες για τους άντρες. Η δεύτερη ομάδα τρεφόταν με τον ίδιο ακριβώς αριθμό θερμίδων, αλλά με μια δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες (5% υδατάνθρακες, 30% πρωτεΐνες, 65% λίπος). Η τρίτη ομάδα τρεφόταν με μια δίαιτα εξίσου χαμηλή σε υδατάνθρακες, αλλά με 300 επιπλέον θερμίδες την ημέρα: 1.800 για τις γυναίκες και 2.100 για τους άντρες.

Τι έδειξαν τα αποτελέσματα της έρευνας;

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ομάδα χαμηλών υδατανθράκων που έπαιρνε τον ίδιο αριθμό θερμίδων με την ομάδα χαμηλών λιπαρών έχασε περισσότερο βάρος. Η ομάδα των χαμηλών υδατανθράκων έχασε κατά μέσο όρο 12 κιλά, συγκριτικά με τα 9 της ομάδας χαμηλών λιπαρών, παρότι έπαιρνε τον ίδιο αριθμό θερμίδων. Αυτό σημαίνει 3 κιλά περισσότερα σε 12 εβδομάδες.

Το ερώτημα είναι τι είδος υδατανθράκων και λιπαρών χρησιμοποιήθηκε. Η δίαιτα χαμηλών λιπαρών αποτελούνταν κυρίως από ανεπεξέργαστες, ολικής αλέσεως τροφές- πρωτεΐνες από άπαχο κρέας ζώων, λαχανικά, σπόρους ολική αλέσεως και όσπρια- με άλλα λόγια μια δίαιτα Μεσογειακού τύπου. Η ομάδα χαμηλών λιπαρών τρεφόταν με τροφές πιο πλούσιες σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες.

Το πιο εκπληκτικό, όμως, ήταν ότι η ομάδα που έπαιρνε 300 επιπλέον θερμίδες την ημέρα με δίαιτα χαμηλών υδατανθράκων έχασε περισσότερο βάρος από αυτή με τη δίαιτα χαμηλών λιπαρών, παρόλο που οι επιπλέον 25.000 θερμίδες  θα έπρεπε να τους προσθέσουν3,5 κιλάεπιπλέον βάρους. Στην πραγματικότητα έχασαν κατά μέσο όρο10 κιλά, ή1,5 κιλόκατά άτομο, περισσότερα από την ομάδα χαμηλών λιπαρών, που στη διάρκεια των 12 εβδομάδων πήραν 25.000 λιγότερες θερμίδες.

Θερμίδες και μεταβολισμός.

Ακόμη πιο ενδιαφέρον είναι  το γεγονός ότι το είδος των θερμίδων επηρεάζει το πώς λειτουργεί ο μεταβολισμός. Το είδος των τροφών που καταναλώνετε επηρεάζει το τι λένε στο μεταβολισμό τα γονίδιά σας. Αυτό σημαίνει ότι το είδος των θερμίδων που καταναλώνετε επηρεάζει διπλά τον τρόπο με τον οποίο μεταβολίζετε τις τροφές. Λειτουργούν τόσο σαν πηγή ενέργειας όσο και σαν πηγή πληροφοριών ή εντολών  στα γονίδια που ελέγχουν τον μεταβολισμό.