Σελίδες

Thessaloniki video tour

15/6/17

Γιατί μαθαίνουμε βρώμικες λέξεις;




Η γλώσσα αναπτύχθηκε σαν μια ανθρώπινη ανάγκη. Στη αρχή σαν ανάγκη συντονισμού του πρωτο-άνθρωπου στο...
κυνήγι, μια ανάγκη συνδεδεμένη με την επιβίωση.

Στη συνέχεια, χρησιμοποιήθηκε σαν μέσο επικοινωνίας και συνεννόησης μεταξύ των ανθρώπων, αλλά και σαν μέσο εξωτερίκευσης των ενδόμυχων συναισθημάτων του ατόμου.

Όπου κι’ αν έζησε ο άνθρωπος, όποια γλώσσα κι αν ανέπτυξε, δεν έπαυσε να υπάρχει η βρόμικη έκφραση, σε μικρό ή μεγάλο βαθμό. Κι όταν κάποιος μαθαίνει μια ξένη γλώσσα, οι βρόμικες λέξεις είναι οι πρώτες που μαθαίνει.

Διερωτηθήκατε ποτέ γιατί;

Οι νέοι που χρησιμοποιούν βρόμικη γλώσσα, όπως εξηγούν οι ψυχολόγοι, θέλουν να δείξουν ότι έχουν ωριμάσει, μιά τάση βιασύνης των νέων να ενηλικιωθούν. Οι ενήλικες, χρησιμοποιώντας βαριές βρισιές, εκφράζουν τα σεξουαλικά τους απωθημένα, ή θίγουν την τιμή και την υπόσταση του ατόμου που βρίζουν, γιατί έχουμε ταυτίσει τη σεξουαλικότητα με την τιμή και την αξιοπρέπειά μας.

Η ελληνική γλώσσα δεν αποτελεί εξαίρεση στη βρόμικη έκφραση, απεναντίας, είναι από τις πιο πλούσιες στον τομέα. Δεν θα ασχοληθώ σήμερα με το πλούσιο βρυσιδιολόγιο που αφθονεί στη γλώσσα μας, την τόσο αρχαία και πλούσια, θα ασχοληθώ όμως με μία και μόνο λέξη, αυτή που έχει σχεδόν γίνει συνώνυμο του Έλληνας, τη λέξη που έχει περάσει τα ελληνικά σύνορα και έγινε διεθνής. Οι πιο πολλοί θα μαντέψατε βέβαια σε ποια λέξη αναφέρομαι, πρόκειται για τη λέξη μαλάκας.

Ετυμολογικά, η λέξη προέρχεται εκ του ρήματος μαλακιάω, που σημαίνει μαλακώνω. Συνώνυμα ρήματα είναι το καταμαλακίζω, το πλαδαρούμαι και το μαλακύνω.

Ως ουσιαστικό, η λέξη μαλακία είναι ιωνική και σημαίνει μαλακός. Στα Νικομάχεια Ηθικά του Αριστοτέλη, η λέξη χρησιμοποιείται για να υποδηλώσει την καρτερικότητα, ενώ ως λατινική λέξη η malacia, υποδηλώνει την ήρεμη θάλασσα. Στα νεότερα χρόνια, η λέξη μαλακία ταυτίσθηκε με τη διανοητική ανεπάρκεια ή εγκεφαλική παθογένεση, εξ ου και η "μαλάκυνση εγκεφάλου". Επίσης και στην εκκλησιαστική γλώσσα διαφαίνεται η αυτή σημασία "από πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν", δηλαδή ως πνευματική ασθένεια - αρρώστια.

Μια άλλη, επίσης, εκδοχή που θα πρέπει να σημειωθεί και που ίσως να δικαιολογεί τη γενικευμένη αυτή έκφραση, είναι ότι πριν την Επανάσταση του 1821, οι Εβραίοι που έμεναν στον ελλαδικό χώρο δανειοδοτούσαν τους Έλληνες, έντοκα βεβαίως, τοκογλύφοι δηλαδή. Στην εβραϊκή γλώσσα η λέξη "μαλάκ" σημαίνει εισπράκτορας. Όταν λοιπόν οι Εβραίοι ζητούσαν πίσω τα δανεικά, οι Έλληνες έλεγαν: "Δες... τον μαλάκ", "Ήλθε πάλι ο Μαλάκ", "Να ο Μαλάκ" , και έτσι δεν άργησε να ελληνοποιηθεί η λέξη σε "μαλάκα", χωρίς όμως να αποτελεί τότε ύβρη, αλλά συνεπικουρούμενη με την ελληνική σημασία της λέξης, αποδιδόταν τελικά σαν βρισιά.

Τη λέξη μαλάκας τη συναντάμε και στις μακρινές Φιλιππίνες. Στη φιλιππινέζικη μυθολογία, Μαλάκας ήταν ο πρώτος άνδρας που δημιουργήθηκε. Η λέξη σημαίνει "δυνατός" και φυσικά δεν έχει καμία σχέση με την ομόηχη ελληνική λέξη.

Σήμερα, η λέξη μαλάκας ανήκει στην ελληνική καθομιλουμένη και είναι αναγνωρίσιμη διεθνώς. Κυριολεκτικά, σημαίνει τον αυνανιζόμενο, αλλά χρησιμοποιείται και μεταφορικά. Λαμβάνει διάφορες σημασίες, ανάλογα με το πού, πώς και μεταξύ ποιων χρησιμοποιείται. Μεταξύ φίλων, θεωρείται συνήθως πειρακτικός χαιρετισμός, οικεία προσφώνηση ή ελαφριά προσβολή. Όταν απευθύνεται σε έναν άγνωστο, θεωρείται τις περισσότερες φορές βαριά βρισιά. Παίρνει τότε τη σημασία του "ηλίθιου" ή του "ανίκανου" και δηλώνει αγανάκτηση.