και πως, αν γυρνούσα το χρόνο πίσω, θα λειτουργούσα σε κάθε περίπτωση με τον ίδιο τρόπο. Ένα από εκείνα που βρέθηκαν στις πρώτες θέσεις της νοητής μου λίστας ήταν ότι κατάφερα να μην γίνω καπνίστρια.
Μην κοιτάς τώρα. Τα τελευταία χρόνια, έχει γίνει από μόδα έως τρόπος ζωής για τους περισσότερους νέους το υγιεινό lifestyle και χαίρομαι πολύ γι' αυτό. Οι εναλλακτικές του καπνίσματος είναι πολλές και η τεχνολογία έχει κάνει τα απαραίτητα άλματα ώστε να υπάρχουν στην αγορά προϊόντα από τα κλασικά πλέον ηλεκτρονικά τσιγάρα έως το iQOS που γνωρίσαμε πρόσφατα και στην Ελλάδα ώστε να μπορούν εκείνοι που δεν θέλουν να αποχωριστούν αυτή τη συνήθεια να ανακαλύψουν έναν νέο τρόπο ζωής ο οποίος είναι καλύτερος για εκείνους και δεν ενοχλεί και εμάς που βρισκόμαστε γύρω τους.
Όταν όμως ήμουν εγώ στην εφηβεία και στα πρώτα χρόνια της φοιτητικής ζωής, η πλειοψηφία του κόσμου γύρω μου κάπνιζε και μάλιστα μετά μανίας. Επομένως, ειδικά στα σχολικά χρόνια, ήταν πολύ εύκολο έστω και από περιέργεια να πέσεις στον πειρασμό και να δοκιμάσεις τσιγάρο, με πολύ ορατή την πιθανότητα να το κρατήσεις ως συνήθεια και στη συνέχεια.
Επειδή, όμως, από τότε ήμουν εκείνη που θύμιζε στην παρέα πόσο κακό κάνουν στον εαυτό τους καπνίζοντας κι εξακολουθώ (πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι του ανθρώπου, λένε), είπα να μοιραστώ μαζί σου όλους εκείνους τους λόγους που τα πρώτα 28 χρόνια της ζωής μου μ' έχουν κρατήσει μακριά από το τσιγάρο και, κατά πώς φαντάζομαι, το ίδιο θα κάνουν και στην πορεία.
1) Προτεραιότητά μου είναι η υγεία μου
Το ξέρω, δεν πρωτοτυπώ με αυτό το επιχείρημα, όμως είναι και το πιο ισχυρό. Κι επειδή γιατρός δεν είμαι για να μπορώ να εκθέσω με ακρίβεια όλους τους κινδύνους που ελοχεύει το κάπνισμα, θα επικαλεστώ απλώς την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία, σύμφωνα με την οποία οι θάνατοι από το κάπνισμα είναι 3/πλάσιοι από αυτούς των τροχαίων ατυχημάτων και αποτελούν το 30% όλων των θανάτων, το 85% του καρκίνου του πνεύμονα και το 83% των θανάτων από αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Σε εμάς τις γυναίκες, ειδικότερα δε, αυξάνει τις πιθανότητες στειρότητας και πρόωρης εμμηνόπαυσης.
2) Το δέρμα γερνάει πρόωρα
Αν δεν έχεις ακουστά το "προσωπείο του καπνιστή", τότε μάλλον ήρθε η ώρα να το μάθεις. Αυτή η ονομασία καθιερώθηκε για να οριοθετήσει περιγραφικά τις αλλαγές που επιφέρει το κάπνισμα στο δέρμα του σώματος και του προσώπου, καθώς και στα δόντια. Οι ουσίες που περιέχει ο καπνός (νικοτίνη, μονοξείδιο του άνθρακα, πίσσα, φορμαλδεΰδη, αμμωνία, υδράργυρος, μόλυβδος και κάδμιο), δρώντας συνδυαστικά, ελαττώνουν την ροή αίματος στο δέρμα, μειώνουν το οξυγόνο που κυκλοφορεί στον οργανισμό, επιτίθενται στην δομή του δέρματος και προκαλούν την διάσπαση προστατευτικών δομών όπως το κολλαγόνο και η ελαστίνη (των ινών, δηλαδή, που κάνουν το δέρμα ελαστικό).
3) Μυρωδιά στα μαλλιά και τα ρούχα μετά από έξοδο
Είναι από εκείνα τα εντελώς ενοχλητικά που μου θυμίζουν -με τον χειρότερο τρόπο- πόσο καλά έκανα που δεν κάπνισα ποτέ. Σίγουρα θα σου έχει τύχει να πας ένα βράδυ για ποτό, σε αυτή τη χώρα που η νομοθεσία για την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς και δημόσιους χώρους δεν εφαρμόστηκε επί της ουσίας ποτέ και μόλις βγεις από το εκάστοτε μαγαζί να μυρίζεις από την κορφή έως τα νύχια τη γνωστή "τσιγαρίλα". Αυτό, μοιραία, σε κάνει να σκεφτείς πως αν έχουν τραβήξει τα μαλλιά και τα ρούχα σου τόση μυρωδιά, φαντάσου τι έχει γίνει με τους πνεύμονές σου, ούσα παθητική καπνίστρια για τόσες ώρες. Κάπου εδώ να πω ότι και το παθητικό κάπνισμα είναι εξίσου βλαπτικό, αφού ο κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα είναι τριπλάσιος και τα εμφράγματα του μυοκαρδίου αυξημένα κατά 30% (σύμφωνα και πάλι με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία).
4) Τα χέρια που σε αγκαλιάζουν μυρίζουν καπνό
Μπορεί να το άφησα για το τέλος αλλά δεν είναι καθόλου αμελητέο. Αν σου έχει συμβεί, σίγουρα καταλαβαίνεις πόσο άσχημο είναι. Είσαι με τον σύντροφό σου που είναι καπνιστής, κάνει να σου χαϊδέψει το πρόσωπο και τσουπ! Να 'σου η μυρωδιά του τσιγάρου μπροστά στη μύτη σου. Πάει να σε φιλήσει και η ανάσα του μυρίζει τσιγαρίλα. Να το πάω και λίγο παραπέρα; Τα δάχτυλά του είναι κίτρινα. Ακόμα και τώρα που το περιγράφω, κάνω διάφορες γκριμάτσες με το πρόσωπό μου. Άπαπα, δηλαδή.
Ίσως να σου μοιάζουν κάπως υπερβολικές οι αντιδράσεις μου, αλλά πραγματικά για έναν άνθρωπο που δεν καπνίζει είναι αντιαισθητικό και ειλικρινά ενοχλητικό να πρέπει να διαχειριστεί έναν σύμπαν καπνιστών, που απλώς βάζουν τη δική τους εξάρτηση πέρα και πάνω από τους γύρω. Η ζωή χωρίς τσιγάρο είναι καλύτερη, απ' όλες τις απόψεις. Δεν έχεις παρά να το δοκιμάσεις για να πειστείς.
Ειλικρινά νιώθω ότι ο κόσμος έχει προχωρήσει πολύ για να μένουμε προσκολημμένοι σε μία συνήθεια που μόνο επιβλαβής μπορεί να είναι για εκείνους που καπνίζουν αλλά και τους άλλους γύρω τους. Ως παθητική καπνίστρια προτιμώ να είμαι δίπλα σε όσους χρησιμοποιούν ηλεκτρονικό τσιγάρο ή IQOS που δεν έχει στάχτη, μυρωδιά και κάπνα. Και όταν κυκλοφορώ στην πόλη μου αρέσουν τα κατάλευκα καταστήματα του iQOS που βλέπω στο κέντρο της πόλης και το να κρατά μία γυναίκα κάτι elegant στο χέρι της από τα σακουλάκια καπνού, τα χαρτάκια και ό,τι άλλο φέρνει το τσιγάρο στη ζωή όλων μας.
